Pluk de Nacht

Inleiding

Pluk de Nacht is een openluchtfilmfestival dat onderbelichte films en (inter)nationaal talent aan een breed publiek presenteert. Het festival toont films die in Nederland niet zijn opgepikt door het reguliere distributiecircuit. De organisatie bezoekt het hele jaar door (inter)nationale filmfestivals en selecteert de films op cinematografische kwaliteit. Bij iedere festivalavond staan één korte film en één speelfilm centraal. Er worden festivalavonden voor nieuwe mediaprojecten, van virtual reality tot drones, georganiseerd en er is een randprogramma, zowel op het grote doek als via kunstinstallaties, DJ’s en muzikale acts.

Pluk de Nacht vindt in Amsterdam plaats, bij het Stenen Hoofd. In 2013 is Arnhem als tweede vaste festivallocatie toegevoegd, gevolgd in 2014 door een derde vaste locatie in Utrecht.

In de periode 2017-2020 wil de organisatie het selectieteam uitbreiden en er komt meer aandacht voor alternatieve vertoningsvormen, met een nadruk op interactieve projecten die een filmervaring verdienen, onder andere in samenwerking met partijen als IDFA’s nieuwe mediaprogramma DocLab. Verder wordt het kunstprogramma verbreed, in samenwerking met partner het Eddie the Eagle Museum, en de inhoudelijke samenwerking met diverse Amsterdamse partners wordt uitgebreid. Ook denkt de organisatie aan kleinschalige satellietedities in steden als Groningen, Eindhoven en Den Haag. Het publieksbereik wil Pluk de Nacht vergroten, door uitbreiding en vernieuwing van de activiteiten. In Amsterdam wordt een reeks speciale vertoningen door het jaar heen georganiseerd, zodat ook buiten de festivalperiode publiek naar het festival en naar Amsterdam wordt getrokken. De festivaledities in Utrecht en Arnhem worden elk een dag langer. De specifieke doelgroep van kinderen tot 10 jaar (en hun ouders) wordt aangesproken door het programma Pluk Mini, een programma speciaal voor kinderen op zondagmiddag, met filmvertoningen in de Pluk-tent en allerlei activiteiten.

De meerjarige subsidie van € 30.000 die aan het AFK wordt gevraagd is bedoeld voor het geheel van activiteiten.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als ruim voldoende. Pluk de Nacht organiseert een goedlopend, laagdrempelig buitenevenement met filmprogrammering en randactiviteiten. Pluk de Nacht is er volgens de commissie de afgelopen jaren goed in geslaagd de primaire doelstelling te verwezenlijken om voor kwetsbare film een publiek te vinden, zeker wanneer wordt vergeleken met het vaak beperkte publieksbereik van dit soort films in het reguliere circuit. De programmering van het festival is van goede kwaliteit en komt vakkundig tot stand. De commissie waardeert het daarnaast dat de aanvraag van Pluk de Nacht getuigt van zelfreflectie en helderheid over de eigen positionering in het veld.

Ook de randprogrammering in samenwerking, met onder andere IDFA’s DocLab, wordt door de commissie gezien als een mooie ontwikkeling. Door het totaal van vorm, context en aard van de programmering, onderscheidt Pluk de Nacht zich van andere openluchtvertoningen in de stad en in het land. Het publiek is breed en divers en weet het festival, mede door het eigenzinnige karakter van het event, goed te vinden. Het festival is flink gegroeid de afgelopen jaren, met name ook naar satellietlocaties buiten Amsterdam.

Hoewel de commissie positief is over de activiteiten van Pluk de Nacht en de stichting in het verleden heeft bewezen een artistiek-inhoudelijk sterk festival neer te kunnen zetten, meent de commissie dat de artistieke visie voor de toekomst scherpte mist. De commissie vindt met name de artistieke ambities en prioriteiten voor de aankomende periode te algemeen beschreven. De stichting geeft aan ’onderbelichte filmkunst voor een breed publiek’ te willen programmeren, echter de commissie krijgt daarmee nog weinig zicht op wat precies het artistiek kompas gaat zijn van Pluk de Nacht in de nabije toekomst. Zowel de artistieke visie, als de selectiecriteria voor het samenstellen van het programma, de keuze van films en randactiviteiten, blijven in de aanvraag naar het oordeel van de commissie onderbelicht.

Pluk de Nacht geeft bijvoorbeeld aan het programmateam uit te willen breiden om ‘het filmprogramma scherp te houden’. Volgens de commissie zou scherpte in het programma echter eerder tot stand moeten komen door een meer gerichte artistieke visie en duidelijker criteria, dan door uitbreiding van het team. Daarnaast heeft de commissie vraagtekens bij de noodzaak van de uitbreiding van activiteiten die Pluk de Nacht beoogt. Met name het opzetten van ‘winter-edities’ (binnen) voegt naar de mening van de commissie vooralsnog weinig toe aan bestaand aanbod in het filmhuis- en festivalcircuit en is daarmee niet onderscheidend. Het is ook zeker geen garantie voor publieksuitbreiding en/of hogere inkomsten. De beoogde groei, de nieuwe activiteiten en het vergroten van het bereik hebben in de ogen van de commissie dan ook minder prioriteit.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt zakelijke kwaliteit als ruim voldoende. De begroting van Pluk de Nacht laat een mix van inkomsten zien, waarbij met name de spreiding van inkomsten opvallend is. De commissie waardeert het cultureel ondernemerschap van Pluk de Nacht, waar verschillende alternatieve financieringsvormen deel van uitmaken. Tegelijkertijd denkt de commissie dat binnen dat ondernemerschap nog ruimte is voor eigen verdienvermogen. Kritiekpunt van de commissie, ten aanzien van het zakelijk plan van Pluk de Nacht, betreft de lage opbrengst per bezoeker, door het niet heffen van entreegelden bij het festival. De commissie begrijpt dat Pluk de Nacht het festival laagdrempelig wil houden, doch volgens de commissie is dat ook mogelijk met een zeer lage entree per kaartje (€ 2 of € 3). Een dergelijk bedrag zal de laagdrempeligheid van het festival, naar mening van de commissie, niet aantasten. Pluk de Nacht kan daarmee ook zonder structurele subsidie van het AFK over voldoende eigen middelen beschikken om haar activiteiten te realiseren. Dit argument weegt voor de commissie dermate zwaar, dat zij onvoldoende fundering ziet voor het toekennen van een structurele subsidie.

Verder merkt de commissie op dat in de aangeleverde begroting een aantal kostenposten aan de hoge kant zijn. Met name de hoogte van het reis- en scoutingbudget en het marketingbudget, zijn in de aanvraag matig onderbouwd. Ook constateert de commissie dat, hoewel de kosten zijn uitgesplitst per satellietlocatie, dit aan de opbrengstenkant niet het geval is. Dat vindt de commissie een bezwaar. Hierdoor kan niet worden vastgesteld of en in welke mate het AFK bijdraagt aan de voorgenomen landelijke spreiding.

De bedrijfsvoering en organisatie oogt volgens de commissie professioneel en toekomstbestendig. Pluk de Nacht geeft aan te willen investeren in een hoofdproducent, om locatieproducenten van de verschillende festivaledities te ontlasten en activiteiten centraal te kunnen aansturen en organiseren. De commissie begrijpt de wens tot professionalisering, maar ook hier geldt dat het niet duidelijk is hoe groot exact het belang is voor het Amsterdamse deel van het festival.

 Stichting Pluk de Nacht past de Governance Code Cultuur toe. Het festival heeft sinds 2012 een nieuwe bestuursvorm, met apart bestuur en directie. Het bestuur adviseert en controleert de directie volgens de 9 principes van de Code. Momenteel is de Stichting met een organisatieadviseur bezig formeel een Raad van Toezicht te benoemen en men verwacht dit proces in 2016 af te ronden. De visie van Pluk de Nacht op culturele diversiteit binnen het personeel is de commissie niet geheel duidelijk. Pluk de Nacht geeft aan het eigen selectieteam te willen uitbreiden en daarbij aandacht te willen besteden aan de diversiteit binnen het team. Hoe de stichting dit wil doen of wat men precies onder diversiteit verstaat, wordt de commissie niet voldoende duidelijk. Pluk definieert in de aanvraag diversiteit met name in relatie tot de programmering: diversiteit in visie en affiniteit met verschillende genres of disciplines, niet zozeer in termen van culturele diversiteit van het personeelsbestand.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als goed. Het publiek van Pluk de Nacht bestaat zowel uit live deelnemers aan de georganiseerde culturele activiteiten, als uit digitale bezoekers. Pluk de Nacht is als publieksevenement geslaagd, zeker binnen het segment van de artistieke film. De commissie waardeert het dat het festival deze kwetsbare auteursfilm onder de aandacht weet te brengen bij een breed publiek. Op basis van publieksonderzoek en bezoekers van de Facebookpagina van het festival zelf, blijkt dat de filmvertoningen in de open lucht voor een kwart bestaat uit bezoekers van buiten de drie grote steden.

Het publiek van Pluk de Nacht is divers van aard, vooral ook in leeftijd. De organisatie heeft een visie op haar bestaande en potentiële doelgroepen, weet deze goed te bereiken en investeert in de duurzame opbouw hiervan. Ook in het aantrekken en bereiken van nieuwe doelgroepen is de aanpak van Pluk de Nacht verfrissend, getuige de marketingplannen, het onderzoek naar alternatieve vertoningsvormen en het opzetten van speciale (online) diensten gericht op specifieke doelgroepen. Hoewel Pluk de Nacht in de aanvraag veel aandacht besteedt aan de diversiteit van het publiek, gaat deze met name over leeftijdsgroepen of woonplaats en wordt er weinig informatie gegeven over de culturele diversiteit en achtergrond van het publiek.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding als voldoende. Pluk de nacht werkt samen met diverse (Amsterdamse) culturele instellingen zoals: Cineville, IFFR en Movies that Matter. Daarnaast heeft het festival veel zakelijke samenwerkingsverbanden en strategische partnerships bijvoorbeeld met mediapartners en sponsoren op het gebied van joint promotion. Voor de randprogrammering werkt het festival zeer nauw samen met IDFA’s DocLab en het Eddie the Eagle museum. Pluk de Nacht verbindt zich niet expliciet aan actuele stedelijke of maatschappelijke thema’s en vraagstukken in de programmering. Wel wordt er veel aandacht besteed aan recente ontwikkelingen op het gebied van alternatieve vertoningsvormen, nieuwe media en interactieve technologieën.

De commissie beoordeelt de spreiding als goed. Het (hoofd)evenement vindt plaats op het Stenen Hoofd in stadsdeel West.

 Conclusie

De aanvraag is beoordeeld in de commissie Film. Hoewel de commissie overwegend positief is over de prestaties van Pluk de Nacht op veel criteria, is de commissie van oordeel dat met een kleine ingreep, te weten het heffen van een paar euro entree, het gevraagde subsidiebedrag met eigen middelen gedekt kan worden. Gezien de omvang van het beoogde Amsterdamse publiek, meer dan 28.000 bezoekers, kan dit de huidige subsidiebehoefte van Pluk de Nacht voor de Amsterdamse activiteiten geheel dekken. Pluk de Nacht kan daarmee ook zonder structurele subsidie van het AFK haar activiteiten in Amsterdam realiseren. Verder constateert de commissie dat door een gebrek aan gedetailleerd inzicht aan de opbrengstenkant van de begroting, niet kan worden vastgesteld of en in welke mate het AFK bijdraagt aan de voorgenomen landelijke spreiding. Om deze redenen adviseert de commissie artikel 1.6 lid 2 onder c van de regeling vierjarige subsidies van het AFK toe te passen. Hierin staat dat het bestuur de subsidie geheel of gedeeltelijk kan weigeren als de aanvrager ook zonder subsidie over voldoende gelden, hetzij uit eigen middelen hetzij uit middelen van derden, kan beschikken om de activiteit te realiseren. Om bovengenoemde redenen adviseert de commissie de aanvraag van Stichting Pluk de Nacht niet te honoreren.