Soundtrackcity

BFNA
Aangevraagd: € 140.000
Toegekend: € 0

Inleiding

Stichting Soundtrackcities ontwikkelt onder het label Soundtrackcity geluidswandelingen. De organisatie ziet stadsgeluid als graadmeter van dynamiek en actualiteit van de stad en wil zo de polsslag van de stad meten. Er zijn sinds 2009 vierentwintig geluidswandelingen gemaakt door kunstenaars in verschillende steden, waarvan vijftien in Amsterdam. Soundtrackcity stelt voor elke wandeling die zij ontwikkelt een team samen met beeldend kunstenaars, componisten, geluidskunstenaars, theater- en filmregisseurs, schrijvers en architecten, sociologen, geografen en stedenbouwkundigen. Ieder jaar nodigt Soundtrackcity een ervaren kunstenaar uit als Curator in Residence, die gedurende een jaar in zijn/haar werk aandacht besteedt aan de relaties tussen geluid, geluidskunst, planningsprocessen en stedelijke gemeenschappen. Na afloop maakt de curator een geluidskunstwerk voor Amsterdam. De bestaande collectie Amsterdamse geluidswandelingen van Soundtrackcity zijn voor publiek toegankelijk en worden op verschillende manieren ingezet bij onderzoek naar de klankruimte van de stad Amsterdam.

In 2017-2020 zet Soundtrackcity het project ‘Amsterdam Luistert’ op. In het project staat het geluid van de stad centraal. In 2017 wordt het project uitgevoerd in het Hallenkwartier, in 2018 in Centrum-Zuid, in 2019 op de Zuidas en in 2020 in Amsterdam-Zuidoost. De doelgroepen zijn elk jaar anders: jongeren, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers, ruimtelijke professionals en etnische gemeenschappen met een sterk orale traditie. Over vier jaar wil de stichting zich verder ontwikkeld hebben van producent tot matchmaker en tot een open instelling, die in samenwerking met verschillende maatschappelijke partijen het belang van geluid in de stad breed onder de aandacht brengt, beleidsmatig op de agenda zet en thematiseert binnen actuele maatschappelijke en stedelijke ontwikkelingen. Het Curator in Residence programma wordt voortgezet en er worden digitale tools zoals een online map, webapp en mobiele app ontwikkeld, waarmee Amsterdammers zelf geluiden en geluidservaringen kunnen verzamelen, toelichten en delen. Om de nieuwe plannen te kunnen uitvoeren wordt de organisatie versterkt.

De subsidie die aan het AFK wordt gevraagd bedraagt € 140.000 per jaar en is bedoeld voor het geheel van activiteiten.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als voldoende. De artistieke visie van Soundtrackcities draait om het streven de stad als klankruimte te verkennen. Deze visie krijgt uitwerking in de residenties, die vier kunstenaars in staat stellen om in vier verschillende stadsdelen in vier opeenvolgende jaren samen met bewoners geluid in hun omgeving in kaart te brengen. Die structuur en de groeiende geluidskaart die daar als gevolg uit komt, bepaalt de praktische samenhang van de programmering. In het plan wordt benoemd welke vier kunstenaars voor een residentie worden uitgenodigd, maar bevat geen motivatie waarom juist deze mensen gekozen zijn in relatie tot de achterliggende visie en in combinatie met de locatie waar ze gaan werken. De stichting geeft aan dat het onderzoek, dat de kunstenaar gaat doen, moet aansluiten bij de projecten die de organisatie dat jaar wil uitvoeren in het gebied. Daarvoor worden weliswaar globale thema's benoemd, maar concreet inzicht in zowel het onderzoekstraject als het activiteitenprogramma ontbreekt. De artistiek-inhoudelijke samenhang in het programma is daarmee onvoldoende inzichtelijk voor de commissie.

Het ondernemingsplan voor de komende jaren bevat grotendeels activiteiten die nieuw zijn voor de organisatie. Stichting Soundtrackcities bewees haar vakmanschap de afgelopen jaren met het realiseren van haar collectie geluidswerken. De nu voorgestelde activiteiten zijn echter anders van opzet dan voorheen. De organisatie wil gebruik gaan maken van veel actieve inbreng van bewoners. Om in een dergelijke setting de artistiek-inhoudelijke kwaliteit van het eindproduct te kunnen waarborgen, is in de ogen van de commissie een ander soort vakmanschap vereist. Vaardigheden om een community art project succesvol te realiseren. Het ondernemingsplan laat niet zien dat de organisatie zich daarvan bewust is en zich daarop heeft voorbereid. Soundtrackcities wil verder bewoners vragen om mee te helpen geluiden te verzamelen en deze te delen op een door de organisatie nog te ontwikkelen interactieve geluidskaart. Het wordt de commissie niet duidelijk uit de plannen hoe de organisatie ervoor wil zorgen dat de interactieve kaart ook bruikbaar, relevant en aansprekend wordt. Op eventuele redactie van de geluiden of iets dergelijks wordt niet ingegaan.

De artistieke geluidswandelingen waarin de stichting telkens diverse disciplines en kennis bundelt, zijn in de ogen van de commissie onderscheidend vanwege hun vorm. Dit waardeert de commissie. De organisatie bestaat al sinds 2009, maar neemt in de ogen van de commissie nog steeds een weinig overtuigende positie in de stad in. De commissie mist een programmatische aanwezigheid in de stad van Soundtrackcity, die verder gaat dan de losse geluidswandelingen. De tot nu toe ontwikkelde collectie soundtracks vindt de commissie artistiek gezien interessant en heeft zeggingskracht voor publiek. Reacties op de eerder gerealiseerde geluidswandelingen zijn positief, met onder andere aandacht in landelijke bladen en opdrachten van een aantal organisaties. Het absolute publieksbereik is vooralsnog echter klein. Ondanks het onderscheidende format en de in de afgelopen jaren opgebouwde, interessante collectie geluidswandelingen, verwacht de commissie niet dat de nu voorgestelde activiteiten een wezenlijke verandering in de bestaande positie betekenen.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als zwak. Soundtrackcities heeft een tweekoppige directie en er worden medewerkers op projectbasis gevraagd voor productie, marketing en promotie. Met ingang van 2017 wordt de organisatie uitgebreid met een vaste medewerker marketing en een vaste productieleider. Uit de werkelijke cijfers over 2012 tot en met 2015 blijkt een grote afname van de exploitatiebaten en -lasten in 2014 en 2015. De prognose voor 2017-2020 beschrijft daarentegen weer een substantiële toename daarvan. De grote fluctuaties in het verleden worden gedeeltelijk verklaard door een heroriëntatieperiode van de organisatie. Tegelijkertijd maakt dit het lastig voor de commissie om het realisme van de meerjarenbegroting in te schatten. Het eigen vermogen is daarnaast laag en biedt weinig ruimte om tegenvallers te kunnen opvangen, zeker in het licht van de beoogde groei van de organisatie, waar medewerkers op contract aangenomen worden. De risicoparagraaf gaat alleen in op het risico voor inkomstenderving uit een project, niet de organisatie als geheel. De commissie is dan ook van mening dat de bedrijfsvoering zwak is.

De organisatie heeft ten opzichte van andere aanvragers een relatief bescheiden percentage eigen inkomsten. De commissie vindt bovendien dat er onvoldoende spreiding is in de mix van inkomsten. Uit de meerjarenbegroting blijkt dat de aangevraagde subsidie van het AFK vanaf 2018 circa 75 % van de totale baten uitmaakt. De overige inkomsten nemen stapsgewijs af. De commissie constateert dat de meerjarenbegroting rekening houdt met erg lage publieksinkomsten: maximaal 5 % van de totale baten. De stichting Soundtrackcities wil, in de ogen van de commissie, een te grote financiële sprong maken ten opzichte van de gemiddelde realisatie in 2014 en 2015. Deze stijging zou bovendien vrijwel geheel gefinancierd worden door de AFK-subsidie. De commissie is van mening dat dit buiten proportie is.

Stichting Soundtrackcities hanteert het bestuur/directiemodel. Soundtrackcities geeft aan dat de Governance Code Cultuur wordt nageleefd. Het bestuur werkt onbezoldigd. Medio 2016 wordt het bestuur uitgebreid van 3 tot 5 personen. Naast bestuur en directie is er een Raad van Advies met negen leden. Ook is er een programmaraad. De drie leden van de programmaraad zijn nauw betrokken bij de uitwerking van het activiteitenprogramma. Er is geen visie op het borgen van de culturele diversiteit van personeel en bestuur opgenomen in de aanvraag. Wel wordt gezegd dat het bestuur meer divers wordt bij de uitbreiding. Onduidelijk is of hier culturele diversiteit mee wordt bedoeld.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als zwak. De plannen geven blijk van een weinig overtuigende visie op uitbreiding van het publieksbereik. Het in de afgelopen jaren gerealiseerde bereik is beperkt en stichting Soundtrackcities verwacht daar geen grote groei. De organisatie geeft aan dat nieuw publiek bereiken een lange adem vergt en voornamelijk via ‘mond tot mond’-reclame tot stand komt. Dat vindt de commissie een weinig ondernemende strategie. Verder heeft de organisatie de intentie om stadsbreed nieuwe marketingstrategieën in samenwerking met Het Parool, OBA en Amsterdam Museum te ontwikkelen. Dit voornemen is echter niet uitgewerkt. De organisatie doet wel publieksonderzoek waaruit blijkt dat het bestaande product gewaardeerd wordt.

De organisatie heeft bestaande doelgroepen en nieuwe doelgroepen gedefinieerd. De nieuwe doelgroepen zijn gespecificeerd per wijk, waar de organisatie de komende jaren wil gaan werken. Het ontbreekt echter aan concreet inzicht in een aanpak hoe men die doelgroepen in de wijken denkt te gaan bereiken. Dit gebrek aan een scherp geformuleerde strategie en het gebrek aan samenhang dat uit de artistieke visie spreekt, maakt dat de commissie betwijfelt of de doelgroepen aangesproken worden en daarmee het beoogde bereik wordt gerealiseerd. Over het geheel bekeken is de commissie van mening dat de organisatie zich nog te veel richt op de inhoud en te weinig op het (professioneel vergroten van het) publieksbereik. Er wordt een product ontwikkeld dat, in de ogen van de commissie, zeer geschikt is voor een breder bereik, maar in het plan ontbreekt het aan innovatie en uitwerking op marketinggebied.

Gezien de werkgebieden voor de komende periode, vindt de commissie het aannemelijk dat Soundtrackcities met de activiteiten ook publiek met een niet-westerse achtergrond bereikt. Er is echter geen visie over dit onderwerp opgenomen in de aanvraag.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding als voldoende. Soundtrackcities gaat veel samenwerkingen aan in de cultuursector, maar de commissie beoordeelt deze samenwerkingen niet als coalities die een wezenlijk effect hebben op verbinding in de sector. Het gaat hierbij meer om bijdragen aan het product en opdrachten, dan om verbinding. De organisatie verbindt zich wel met buurtorganisaties, buurtbewoners en zet in op het onder de aandacht brengen van stedelijke onderwerpen.

De commissie beoordeelt de spreiding als goed. De activiteiten worden in verschillende stadsdelen verspreid over de stad uitgevoerd.

Conclusie

Op grond van bovenstaande overwegingen adviseert de commissie de aanvraag van stichting Soundtrackcities niet te honoreren.