La Vie sur Terre
Inleiding
La Vie sur Terre heeft als missie het verbinden en mobiliseren van ondernemende musici, creatieve professionals en publiek rondom muziek, schoonheid en verbeelding om samen te bouwen aan een betere samenleving. De organisatie wil een actieve bijdrage leveren aan de veranderingen in de maatschappij die momenteel gaande zijn. Hiervoor richt zij zich op het ontwerpen, testen en implementeren van duurzame samenwerkingen binnen de kunstwereld. Dat doet zij zowel met professionals als met amateurs, met het publiek en met mensen en organisaties die de samenleving transformeren, zoals duurzame ondernemers, wetenschappers en non-profit organisaties. De activiteiten van La Vie sur Terre vallen binnen drie trajecten. Het eerste traject genaamd ‘Postcards’ bestaat uit getuigenissen van mensen in uitzonderlijke situaties die worden vertaald in muzikale statements. In samenwerking met De Nieuw Amsterdam en Joost van Hezik wordt in de komende acht jaar een vierluik ontwikkeld over de Arabische Lente en de invloed hiervan op onze maatschappij. De eerste twee muziektheaterproducties uit dat vierluik zullen in 2018 en 2020 worden gerealiseerd. Het tweede traject draait om ‘Interactieve Concertervaringen’: composities die het publiek betrekken en waar professionals en amateurs samenwerken. La Vie sur Terre richt zich hierbij op drie communities: zangers, strijkers en symfonieorkesten. Het derde traject is ‘A Sharing Academy’, dat draait om het inzetten van een methode om creatief leiderschap van individuen te versterken en idealen te mobiliseren.
In de periode 2017-2020 wil La Vie sur Terre transformeren van een organisator van projecten, naar een collectief van professionals dat zich structureel richt op het verbinden, onderzoeken en inspireren van verschillende werelden. De doelen van La Vie sur Terre voor deze periode zijn het bewerkstellingen van twee grote muziektheatervoorstellingen, het aangaan van samenwerkingsverbanden met Amsterdamse partners en het uitbouwen van de community van de organisatie. Hiervoor wordt onder andere samengewerkt met: De Nieuw Amsterdam, Het Leerorkest, The Stolz Quartet, De Nederlandse Strijkkwartet Akademie, Het Nederlands Philharmonisch Orkest en het Amsterdam Light Festival. Er zal expliciet ingezet worden op het bereiken en betrekken van (nieuw) publiek, niet alleen in de concertzalen, maar in alle stadsdelen en op onverwachte locaties.
In het kader van het Kunstenplan 2017-2020 vraagt La Vie sur Terre een subsidiebedrag aan van gemiddeld € 110.325 per jaar.
Artistiek-inhoudelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als ruim voldoende. Er is een duidelijke artistieke visie geformuleerd in het ondernemingsplan. Ook de positie binnen de sector en de culturele keten is benoemd in de aanvraag. De projecten van La Vie sur Terre typeren zich door verkennen, pionieren en verbinden. In alle projecten van de stichting zit een sterk sociaal element, de wens om te delen met iedereen. La Vie sur Terre wil in de periode 2017-2020 drie doelen realiseren: twee grote muziektheatervoorstellingen maken, samenwerkingsverbanden met Amsterdamse partners realiseren en de community rondom Merlijn Twaalfhoven en zijn projecten uitbouwen. Dit ligt gedeeltelijk in het verlengde van de activiteiten die tot nu toe zijn gerealiseerd. De focus (en de reden) van deze aanvraag is de continuïteit.
La Vie sur Terre springt in de ogen van de commissie in op een tekort in het muziekaanbod. De organisatie initieert geëngageerde muziekuitvoeringen waarbij de scheiding tussen uitvoerder - professioneel, amateur of participant - en publiek verdwijnt. Merlijn Twaalfhoven wist concertbeleving de afgelopen jaren een nieuwe impuls te geven en doet dat nog steeds door concertbezoekers en amateurs te betrekken bij het tot stand komen van uitvoeringen. Op die manier weten de activiteiten van La Vie sur Terre impact te bewerkstellingen en mensen te inspireren.
Merlijn Twaalfhoven is de motor achter La Vie sur Terre. Hij is belangrijk voor de organisatie als aanjager en gangmaker. De commissie heeft vertrouwen in zijn vakmanschap, maar merkt op dat dit ook een kwetsbaar punt is in de organisatie. Alles hangt af van en draait om één persoon. De programmering is heel eigen en onderscheidt zich door de sociaal-maatschappelijke doelstelling die in de projecten leidend is. Daarmee heeft het werk van de stichting ook veel zeggingskracht: het weet een breed en divers publiek aan te spreken en deel te laten nemen.
Volgens de commissie is Merlijn Twaalfhoven om die reden niet meer weg te denken uit het culturele veld. Hij is een sterk maatschappelijk gedreven en creatief persoon. Zijn missie, tevens die van La Vie sur Terre, mist in de ogen van de commissie echter focus. Dit heeft zijn weerslag op het ondernemingsplan. De organisatie zet veel verschillende initiatieven op touw, maar een duidelijke artistieke lijn daarin ontbreekt. Wat de initiatieven bindt is de sociaal-maatschappelijke doelstelling die haar voor ogen staat, niet de artistiek-inhoudelijke aanpak. De ambities zijn groot, maar niet allemaal concreet uitgewerkt. La Vie sur Terre heeft nooit eerder muziektheater van deze omvang gemaakt en de plannen hiervoor zijn vaag. Het geheel moet nog vorm krijgen: de aanvraag biedt hier onvoldoende inzicht in. Bijgevolg is de commissie niet overtuigd van de haalbaarheid.
Zakelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit van La Vie sur Terre als zwak. De meerjarenbegroting laat een schommeling door de jaren zien, met piekjaren in 2018 en 2020, waar er een verdubbeling ten opzichte van andere jaren plaatsvindt. De baten en lasten in de meerjarenbegroting stijgen in vijfvoud ten opzichte van de realisatie 2012, 2013 en 2014. De commissie meent dat dit geen realistische inschatting is. Niet alleen omdat er niet uitgelegd wordt hoe het team dit gaat realiseren, maar ook omdat de organisatie kwetsbaar is van opzet: zoals hierboven reeds is aangegeven, leunt alles op Merlijn Twaalfhoven en in de afgelopen periode heeft er heel wat verloop binnen de stichting plaatsgevonden. Merlijn Twaalfhoven wil de werkwijze van de stichting verduurzamen. De commissie waardeert dat, maar alles is ook in de toekomstplannen gekoppeld aan hemzelf; hij blijft de verbindende factor voor alle projecten van de organisatie. De structuur van de organisatie is bovendien nog sterk aan de afzonderlijke projecten gekoppeld.
De commissie begrijpt de wens voor continuïteit, maar ziet dit niet terug in de voorliggende begroting en de wijze waarop de organisatie functioneert. Bovendien is de omvang van de algemene reserve lager dan de begrote personele lasten. Er is geen buffer om financiële calamiteiten op te vangen. Dit is essentieel om continuïteit te waarborgen.
De organisatie heeft een goede financieringsmix en weet goed inkomsten te genereren van andere fondsen en particulieren. In het ondernemingsplan wordt aangegeven dat een aantal aspecten een uitgesproken commerciële potentie hebben. De opbrengst daarvan ziet de commissie niet terug in de begroting. Verder wordt gerekend op substantiële recette-inkomsten. Uit de jaarverslagen van de afgelopen periode is niet op te maken hoeveel bezoekers La Vie sur Terre heeft bereikt. Waarop de cijfers voor de komende periode gebaseerd zijn, is voor de commissie niet duidelijk.
La Vie sur Terre werkt met een bestuursmodel. Het is opvallend dat alle drie de leden van het bestuur eind 2015 zijn aangetreden. In de aanvraag wordt niet ingegaan op de verdeling van taken en bevoegdheden tussen het bestuur, de directie en de overige personeelsleden. De organisatie heeft geen concrete visie en aanpak op de culturele diversiteit van het personeelsbestand en het toezicht.
Publiek
De commissie beoordeelt het criterium publiek als voldoende. In de voorliggende plannen wordt geen visie geformuleerd op en investering gedaan in een duurzame opbouw van het publiek. La Vie sur Terre heeft een breed bereik en wist tot nu toe steeds nieuw publiek voor zich te winnen, maar de ambitieuze doelstelling wordt slechts summier onderbouwd in het marketingplan. Dit marketingplan is beknopt en mist een doelgroepanalyse alsook een uiteenzetting over de manier waarop publiek gebonden wordt aan de online community. De commissie vindt dan ook niet dat het beoogde bereik realistisch is ingeschat.
De kracht van La Vie sur Terre is de inzet van participatie, waardoor steeds weer een ander publiek bereikt kan worden. Maar uit de verschillende projecten spreekt geen blijvende impact. De beoogde muziektheaterprojecten zijn nieuw en anders van opzet dan de projecten die de organisatie tot nu toe heeft gerealiseerd. Welke marketingstrategie hiervoor ingezet wordt, is niet beschreven. Datzelfde geldt voor het bereiken van toeristen bij de projecten, een doelgroep die ook aangestipt wordt in het marketingplan.
De stichting heeft de afgelopen jaren geen publieksonderzoek gedaan en lijkt ook niet voornemens dat in de periode 2017-2020 te gaan doen. De organisatie weet een breed en cultureel divers samengesteld publiek te bereiken.
Belang voor de stad: verbinding en spreiding
De commissie beoordeelt de verbinding als voldoende. La Vie sur Terre is van plan samen te werken met verschillende andere culturele organisaties in de stad: De Nieuw Amsterdam, het Leerorkest, Amsterdam Light Festival, Nederlandse Strijkkwartet Academie en The Stolz Quartet. Dit zijn geen structurele en substantiële coalitiepartners. Deze beoogde culturele samenwerkingsverbanden zijn nieuw in de komende periode. De organisatie verbindt zich met stedelijke vraagstukken, bewoners of de buurt en maatschappelijke organisaties in de stad.
De commissie beoordeelt de spreiding als voldoende. Hoewel La Vie sur Terre de potentie heeft zich over heel Amsterdam te verspreiden, blijkt slechts een klein deel van de activiteiten plaats te vinden buiten stadsdeel Centrum of stadsdeel Zuid.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van La Vie sur Terre niet te honoreren.