Likeminds

Theater
Aangevraagd: € 232.000
Toegekend: € 232.000

Inleiding

Likeminds noemt zich een ‘maakhaven’ voor theatermakers, een producent van theatervoorstellingen, een plek voor jongeren om zich te bekwamen in theater en een werkplaats voor nieuwe theatermakers om een artistieke handtekening te ontwikkelen. Likeminds opereert daarbij als verbindingsofficier tussen allerlei circuits, scenes, instellingen en fasen van talentontwikkeling. De stad wordt door Likeminds beschouwd als een dynamisch netwerk dat zonder hiërarchische voorkeur wordt doorkruist. De makers van Likeminds presenteren zich in de hele stad en putten hun artistieke voeding uit alle hoeken ervan; het publiek van Likeminds is stadsbreed en divers. De rode draad in het repertoire van Likeminds is, dat het zo dicht mogelijk op de huid van de tijd, de stad en haar bewoners zit.

Likeminds wil voor 2017-2020 inzetten op een beter onderscheid tussen het ontwikkel- en productieproces van makers, om op die manier te voorkomen dat talent onvoldoende ruimte en tijd krijgt zich in eigen tempo te ontwikkelen. Daarvoor is volgens Likeminds in het talentontwikkelingsproces meer rust, flexibiliteit en verdieping nodig. Dit betekent loskomen van het rendementsdenken van deze tijd, met de focus weer stevig op de kerntaak van Likeminds: coachen, faciliteren en managen van ontwikkelingsprocessen van nieuwe podiumkunstenaars, waarbij ook grillige persoonlijke en artistieke ontwikkelprocessen horen. Voor de makers die bij Likeminds een plek vinden wordt ‘op maat’ coaching geboden. Bij makers in de ontwikkelfase ligt de focus daarbij op duur, diepte en diversiteit. Bij makers in de productiefase wil Likeminds scouten, coachen en beoordelen op de mate van urgentie, ambachtelijke kwaliteit, onderscheidend vermogen en publieke relevantie.

Likeminds biedt makers in de komende periode een aantal trajecten, passend bij de fase waarin ze zich bevinden. Likeminds’ Factory biedt een platform voor jongeren (tussen de 16 en 23 jaar) waar ze zich kunnen bekwamen in het maken van theater, al dan niet via een kunstvakopleiding. De Likeminds’ Werkplaats is een platform waar nieuwe makers, zowel afgestudeerden van een kunstvakopleiding als autodidacten, hun artistieke signatuur kunnen ontwikkelen.

De subsidie die Likeminds in het kader van het Kunstenplan aanvraagt wordt primair ingezet voor de professionele begeleiding van de jongeren en nieuwe makers, inclusief de producties en presentaties die voortkomen uit de trajecten van Factory en Werkplaats. De Non Profit Kapitalist (NPK) is Likeminds’ flexibele productie-unit waarbij makers met een goed, relevant en urgent idee terecht kunnen voor ruimte, diensten en mankracht, ofwel voor productie of coproductie. De voorstellingen die uit de NPK voortkomen ziet Likeminds als zijn visitekaartje: ambachtelijk goed, maatschappelijk urgent en publiek relevant, en in vorm en inhoud resonerend met het hedendaagse publiek.

In de periode 2013-2016 is Likeminds opgenomen in het Kunstenplan 2013-2016 van de gemeente Amsterdam voor een bedrag van € 229.750 per jaar. Likeminds vraagt voor de activiteiten in het kader van het Kunstenplan 2017-2020 een subsidie aan van € 232.000 per jaar.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als goed. Likeminds geeft in het sterk geschreven plan blijk van een heldere visie op talentontwikkeling, waarbij de in de organisatie opgebouwde kennis van en inzicht in duurzame ontwikkeling van talent op een verfrissende manier wordt ingezet. Het plan getuigt daarbij van een groot besef van de samenleving waarin we leven met al haar prestatiedrang, en hoe die drang wringt met wat duurzame talentontwikkeling vraagt: rust, tijd voor verdieping, aandacht voor onderzoek en experiment en het toestaan van grilligheid.

De organisatie is zich ervan bewust dat deze aanpak artistieke risico’s met zich mee brengt en de commissie waardeert de wijze waarop Likeminds terug tot de kern komt en haar positie binnen de culturele keten van talentontwikkeling sterk definieert als een multidisciplinair platform met trajecten op maat voor makers. Likeminds treedt daarbij echt op als verbindende schakel. De organisatie ontwikkelt vanuit deze goed beargumenteerde visie een aantal trajecten die passen bij de behoeften en verschillende fasen waarin makers zitten. De trajecten Factory en Werkplaats tonen volgens de commissie de meeste samenhang. De Non Profit Kapitalist productie-unit vindt de commissie daarbij minder aansluiting vertonen. De plannen hiervoor ogen minder doordacht en spannend. Wanneer voor makers in deze fase eenzelfde duurzame visie op talentontwikkeling te herkennen was als voor de makers in de Factory en Werkplaats, zou dit volgens de commissie leiden tot meer spannende en publiekswaardige voorstellingen dan nu het geval is. Het vakmanschap in de regie van de voorstellingen verdient daarbij volgens de commissie nog extra aandacht, hier wordt nog te veel scherpte gemist.

Door de grotere focus op de trajecten Factory en Werkplaats in de komende periode, heeft de commissie er echter vertrouwen in dat makers die vervolgens doorstromen naar het Non Profit Kapitalist traject tot artistiek betere eindproducten komen. Verfrissend en daarmee onderscheidend vindt de commissie de wijze waarop Likeminds naar diversiteit kijkt: de rode draad in de thema’s die makers bij Likeminds aansnijden komt voort uit wat de stad Amsterdam en haar bewoners beweegt en sluit aan bij de diversiteit van de bewoners. De makers die zich thuis voelen bij Likeminds reflecteren dat ook, niet alleen in achtergrond maar ook in de crossovers van disciplines die ze aangaan. De zeggingskracht van de voorstellingen voor het beoogde diverse, jonge en grootstedelijk publiek is hierdoor groot in de ogen van de commissie. Ook is er sprake van een duidelijk herkenbare signatuur van de voorstellingen, met thematiek van maatschappelijke relevantie, urgentie en diversiteit.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als ruim voldoende. Likeminds heeft naar oordeel van de commissie een gezonde bedrijfsvoering. De organisatie heeft al jaren een solide vaste kern. De organisatie heeft een bescheiden en haalbare, realistische begroting ingediend. Er is in de begroting een realistische mix van verschillende inkomstenbronnen opgenomen. De commissie vindt dat, gezien de kerntaak van Likeminds die is gericht op talentontwikkeling, er nu sprake is van een evenwichtige spreiding tussen de publieksinkomsten, subsidies, overige inkomsten en private middelen.

De commissie is echter van mening dat uit die laatste inkomstenbron nog meer te behalen zou moeten zijn en leest in de plannen weinig ambities om de financieringsmix te blijven ontwikkelen. Het percentage eigen inkomsten, dat voor de komende periode wordt voorzien, ligt maar net op de grens van 25%. Uit de door Likeminds sterk neergezette visie op talentontwikkeling volgt echter dat niet alle activiteiten leiden tot producties die voor publiek getoond worden. De commissie vindt de ingeschatte publieksinkomsten daarmee aansluiten bij de beoogde activiteiten en verwacht dat het publieksbereik en de inzet op het doelpercentage van eigen inkomsten van 25% realiteitszin tonen. Wel vindt de commissie dat het plan dieper in zou mogen gaan op de wijze waarop Likeminds het risico van tegenvallende resultaten op zal vangen.

Het bestuur en toezicht zijn op orde en de Governance Code Cultuur wordt nageleefd. Likeminds kan duidelijk bouwen op een sterke Raad van Toezicht die ook mogelijkheden kan creëren voor meer inkomsten. Passend bij de doelstelling van de organisatie heeft Likeminds in de plannen een concrete visie en aanpak op de culturele diversiteit van het personeelsbestand en het toezicht opgenomen, waarbij Likeminds culturele diversiteit als intrinsieke voorwaarde ziet en daarbij het culturele proces van mixing & matching als leidraad neemt.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als ruim voldoende. Vanwege het karakter van Likeminds is de visie op publiek vooral gericht op de deelnemers, zijn de de makers die aan de verschillende trajecten verbonden worden. Uit de plannen blijkt maar weinig visie op publiek dat bij de voorstellingen van met name het Non Profit Kapitalist traject verwacht wordt. De activiteiten die Likeminds ontplooit, vooral de Factory en Werkplaats activiteiten, leiden grotendeels niet tot eindresultaten die op publiek zijn gericht. Ten opzichte van voorgaande periode is dan ook geen publieksgroei voorzien, hetgeen klopt met de visie en de daarbij voorgenomen activiteiten op gebied van talentontwikkeling. Het publieksbereik voor een organisatie met deze kerntaak vindt de commissie overigens lovenswaardig. Likeminds weet een eigen, cultureel divers, Amsterdams en ook jong publiek te trekken, dat doorgaans niet zoveel naar theater gaat. Duidelijk is dat Likeminds een lange adem nodig heeft gehad om dit brede publiek aan zich te kunnen binden.

Daarbij maakt Likeminds slim gebruik van manieren waarop jonge bewoners van de stad elkaar vinden, trekt de organisatie een meer fluïde festivalpubliek en wordt gebruik gemaakt van interessante plekken en een sterk netwerk om mensen te bereiken. Daarnaast is Likeminds zich er goed van bewust dat er publieksgroei te halen valt uit de Amsterdamse middenklasse en weet hoe deze groter wordende doelgroep zich beweegt. De commissie vindt dat in de plannen de marketinginspanningen waarmee Likeminds hun brede doelgroep wil bereiken nog weinig concreet zijn uitgewerkt. Daarnaast is voor het publiek wellicht nu niet duidelijk genoeg dat de naam “Likeminds” aan de behaalde successen kleeft. Hieraan kan nog meer gewerkt worden.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding met de stad als goed. Likeminds is een duidelijk verbindende schakel binnen talentontwikkeling voor theatermakers en sluit daarvoor coalities met diverse organisaties binnen en buiten de cultuursector. Likeminds opereert daarbij als een dynamisch verbindingsplatform dat initiator is van samenwerking. De stad is een grote inspiratiebron voor Likeminds en de makers die de organisatie aan zich bindt. Daarmee worden stedelijke vraagstukken op een bij de artistiek-inhoudelijke visie van de organisatie passende wijze aangepakt.

De commissie beoordeelt de spreiding als goed. Likeminds is actief in de haarvaten van de stad en beweegt organisch mee met waar publiek te bereiken is. In alle stadsdelen van de stad worden activiteiten gerealiseerd, waardoor een goede bijdrage geleverd wordt aan de spreiding van het cultuuraanbod en het bereik van het publiek in de stad.

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van Likeminds te honoreren met het gevraagde subsidiebedrag van € 232.000 per jaar.