Imagine Film Festival

Film
Aangevraagd: € 153.409
Toegekend: € 150.000

Inleiding

Met de fantastische film als inspiratiebron verkent en onderzoekt Imagine Film Festival (hierna: Imagine) andere en toekomstige werelden, het onbekende en het ondenkbare. Zo wil het festival een breed en divers publiek eyeopeners bieden voor de huidige en toekomstige wereld. Centraal in het jaarlijkse Imagine staat een actueel filmaanbod met verdiepende randprogramma’s en een programmering en marketing die toegesneden zijn op een breed en divers publiek. Het festival vindt plaats op de hoofdlocatie in Filmmuseum Eye en op diverse andere locaties. Imagine organiseert daarnaast evenementen door het hele jaar heen, zowel offline als online. Imagine benadert elk gekozen thema steeds vanuit het perspectief van de verbeelding, of het nu gaat om technologische vernieuwing, de geschiedenis of maatschappelijke betrokkenheid. 

Imagine stelt zich ten doel om het knooppunt en de ontmoetingsplek te zijn van de fantastische fictiefilm in Nederland. Het wil zowel het brede publiek als professionals in alle soorten en maten gidsen naar een actueel filmaanbod en verdiepende randprogramma’s. Ook wil het festival speculatieve fictie verbinden aan wetenschap en filosofie en een veelheid aan culturen een plaats geven in het festivalprogramma.

Deze doelen krijgen hun uitwerking langs vijf inhoudelijke programmalijnen die elk een ander aspect van de fantastische filmcultuur belichamen. Met het actuele aanbod wil Imagine een vinger aan de pols houden van de tijd en trends signaleren in de maatschappij en de filmcultuur. Met de speculatieve fictie van Things to Come kijkt Imagine vanuit de verbeelding naar de maatschappij van nu en de toekomst. Via Imagine Expanded doet het festival onderzoek naar nieuwe technologieën en vertelvormen vanuit het fantastisch universum.  Daarnaast kijkt Imagine vanuit historisch perspectief naar de fantastische film. Tot slot belicht Imagine mythen uit alle delen van de wereld, en via deze fantastische verhalen zegt het rekenschap te geven van een divers publiek.

Imagine Film Festival ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van € 117.762 (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld    
€ 153.409 per jaar in het kader van het Kunstenplan.


Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed. 
Imagine heeft volgens de commissie een duidelijke artistieke signatuur. Het festival richt zich op de niche van de fantastische film, maar zoekt op prikkelende wijze de breedte van die niche op door het filmprogramma te koppelen aan meer maatschappelijke thema’s, zoals kunstmatige intelligentie en robotisering. Imagine weet daardoor het pure genrefestival te ontstijgen. Het festival heeft een duidelijk omschreven artistiek profiel (fantasy) dat in alle programmalijnen en keuzes helder is vertaald met zowel cinefiele, technologische, filosofische als maatschappelijke relevantie. Hoewel het festival serieuze maatschappelijk-relevante thema’s behandelt, is het programma toegankelijk voor een breed publiek en is de amusementswaarde doorgaans hoog. Uit het plan blijkt volgens de commissie duidelijk welke artistieke uitgangspunten en criteria aan de basis staan van de programmering. De verbeelding staat daarbij altijd voorop.
Het festival legt tal van prikkelende verbanden tussen de verschillende films en programma’s. Zo verbindt het programma Things to Come speculatieve fictiefilms aan de huidige stand van de wetenschap. Via samenwerkingen met bijvoorbeeld SPUI 25 en New Scientist laat Imagine zien dat film een serieuze bron kan zijn voor reflectie op maatschappelijke thema’s. VR en games diepen de thema’s op een interactieve manier verder uit. Dit VR-programma is vervolgens weer vertaald naar een educatieve lijn, waarbij leerlingen een project realiseren over hun directe leefomgeving. Dit leidt volgens de commissie tot een programma met een sterke samenhang en een overtuigende artistieke signatuur, die op meerdere niveaus inzicht geeft in de relevante thema’s die Imagine op het festival centraal stelt.

De commissie is positief over de artistieke betekenis voor het beoogde publiek. Waar Imagine in de begindagen met name horrorfans aan zich wist te binden, is de focus in de loop der jaren verschoven naar een breder publiek. Door onder andere de Night of Terror te schrappen heeft het festival wellicht de klassieke horrorliefhebber van zich vervreemd, maar is de artistieke en maatschappelijke relevantie voor een bredere doelgroep toegenomen. De commissie is van mening dat de artistieke keuzes binnen het filmprogramma een overtuigende visie uitdragen die aansluit op de smaak en voorkeuren van de doelgroepen die Imagine omschrijft. Positief punt is volgens de commissie dat het festival nagesprekken organiseert voor scholieren, om de getoonde films in een maatschappelijke context te plaatsen en de artistieke betekenis en de impact van de films voor hen te vergroten. 

De commissie is positief over de artistieke ontwikkeling van het festival. Zoals gezegd heeft Imagine in de loop der jaren steeds nadrukkelijker de breedte van het genre van de fantastische film opgezocht en is het zich nadrukkelijker gaan verbinden met maatschappelijke en filosofische ontwikkelingen en vraagstukken, zoals technologisering en ecologie. De commissie is van mening dat deze beweging de artistieke ontwikkeling van het festival ten goede is gekomen. Tegelijkertijd maakt de bredere programmering het festival minder uniek ten opzichte van andere festivals, omdat het fantastische genre in de afgelopen jaren wereldwijd flink aan populariteit heeft gewonnen binnen de film- en televisiecultuur. De commissie vindt het interessant dat Imagine zich in de komende jaren in de richting van het thema van de mythologie gaat ontwikkelen. De keuze om ieder jaar een specifiek land te kiezen en een programma te maken over de mythen uit die landen, sluit naadloos aan bij de fantastische film. Met Imagine Expanded richt het festival zich niet alleen op speculatieve verhalen, maar zet het nieuwe technologieën in om op een andere manier naar de toekomst te kijken. Een kleine organisatie als Imagine heeft beperkte mogelijkheden voor de artistieke ontwikkeling van de medewerkers. Niettemin heeft het festival daar oog voor, bijvoorbeeld door hen internationale cursussen te laten volgen om hun artistieke en zakelijke kennis te ontwikkelen. 


Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als goed. 
Imagine heeft een aantal gerichte partnerschappen die het programma verdiepen en verrijken en volgens de commissie zorgen voor betekenis en verbinding met de stedelijke samenleving. De commissie schaart de samenwerkingen met partijen als Spui25, Human en de UvA hieronder. Deze plaatsen het artistieke programma in de ogen van de commissie op een overtuigende manier in een wetenschappelijke context. Voor het festival onderdeel Imagine Expanded werkt Imagine samen met een reeks relevante partijen zoals de VR-days. Hiermee heeft Imagine ook een duidelijke voet aan de grond in en verbinding met de creatieve industrie in Amsterdam. Daarnaast heeft Imagine een educatieprogramma, waarmee het leerlingen van het MBO en VMBO over de hele stad bereikt. Uit het plan wordt niet duidelijk of en hoe Imagine zich verbindt met de buurt en de bewoners van Amsterdam Noord rondom Eye, de hoofdlocatie van het festival.

Imagine Film Festival vindt hoofdzakelijk plaats in Eye, in Amsterdam Noord. Daarmee draagt het festival volgens de commissie bij aan de spreiding van activiteiten en het bereiken van publiek over de stad, al ligt Eye natuurlijk aan de rand van het centrum. Door partnerprogramma’s te organiseren met festivals als Da Bounce Urban Film Festival in Amsterdam Zuidoost en Roze Filmdagen in Amsterdam West en via het educatieprogramma is het festival in bescheiden mate actief in andere stadsdelen.

Imagine heeft als eigen accent het thema Hightech stad gekozen. De commissie vindt dit thema passend bij het festival, omdat het nadrukkelijk via fictiefilms speculatieve scenario’s onderzoekt en technologische vraagstukken agendeert. Ook in dit kader werkt Imagine zowel in relatie tot het programma Things to Come en Imagine Expanded samen met relevante partners, die het festival inhoudelijk sterker maken. Het gekozen thema is daarmee in de ogen van de commissie overtuigend uitgewerkt in het plan.


Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.
Het plan is in de ogen van de commissie realistisch en uitvoerbaar. Dat het relatief kleine team van Imagine in staat is om op overtuigende wijze een professioneel filmfestival te organiseren is in de afgelopen jaren gebleken. De artistiek betrokkenen hebben met vakmanschap kwalitatief sterke festivals weten neer te zetten en de plannen onderbouwen op aannemelijke wijze dat zij dat blijven doen. De commissie waardeert het dat het festival de kennis rond bedrijfsvoering via trainingen wil vergroten, al geeft de organisatie wel aan dat bijvoorbeeld het ‘Wijzer Werven’-traject concreet weinig heeft opgeleverd. Het plan toont een gezonde ambitie, maar geeft tegelijkertijd op een realistische manier rekenschap van de beperkingen van een kleine organisatie. 

De bedrijfsvoering van Imagine vertoont verschillende kwetsbaarheden. Zo is de algemene reserve beperkt en ziet de commissie een zeker risico in de grote afhankelijkheid van het festival van een klein aantal publieke en private fondsen. Als een van deze fondsen wegvalt komt de organisatie gelijk onder grote druk te staan. Imagine heeft in het plan hiervoor geen risicoscenario’s opgenomen terwijl de commissie het wel wenselijk vindt dat Imagine hierop reflecteert. Ook is de commissie van mening dat de verhouding tussen de hoeveelheid vaste medewerkers en het aantal freelancers, die bovendien mager betaald worden, op dit moment niet in balans is. De commissie is positief over het voornemen van Imagine om hierin een professionaliseringsslag te maken en medewerkers volgens de richtlijnen van de Fair Practice Code te betalen.

De begroting voor de periode 2021-2024 laat een bescheiden stijging zien ten aanzien van de begroting in 2017 en 2018. Die stijging is volgens de commissie voldoende onderbouwd. De beoogde stijging van de gevraagde bijdrage van het AFK dient er vooral toe om het festival meer vlees op de botten te geven. Het team wordt verstevigd en de organisatie streeft geleidelijk naar een betere betaling van de medewerkers in lijn met de Fair Practice Code. Imagine blijft in hoge mate afhankelijk van publieke en private fondsen. De financieringsmix is voldoende, maar de commissie vindt het aandeel eigen inkomsten op de totaalbegroting relatief beperkt. De commissie mist een overtuigende strategie om de inkomsten uit publieke en private fondsen in de toekomst beter in balans te brengen met de eigen inkomsten. Er wordt samen met het Taartrovers Festival een tijdelijke fondsen- en sponsorwerver aangesteld, maar die biedt hier voor de langere termijn geen oplossing voor.

De commissie vindt het marketingplan generiek uitgewerkt. Er staan weliswaar doelgroepen beschreven, maar de commissie mist een specifieke uitwerking wat betreft de wijze waarop deze doelgroepen afzonderlijk worden benaderd. De commissie is er op basis van het communicatie- en marketingplan niet van overtuigd dat de beoogde groeicijfers van het publiek zullen worden bereikt, te meer daar de geambieerde publieksaantallen in de huidige kunstenplanperiode evenmin zijn gerealiseerd.


Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende. 
De programmering van Imagine is in de ogen van de commissie cultureel behoorlijk divers. Het festival toont een breed palet aan films afkomstig uit verschillende landen en werelddelen. Het themaprogramma Mythen uit de hele wereld biedt een goede mogelijkheid om de culturele diversiteit van het programma sterker te verankeren in het festival. Het idee om daarbij zowel binnen- en buitenlandse expertise te betrekken is goed, al krijgt het nog weinig handen en voeten in de aanvraag. 

De commissie constateert dat Imagine in de praktijk al een behoorlijk cultureel divers publiek weet te bereiken. Ook met het educatieprogramma voor onder andere VMBO en MBO bereikt het festival een cultureel divers palet aan leerlingen. Voor de komende jaren wil het festival nadrukkelijker op zoek naar een publiek dat de bevolking van Amsterdam weerspiegelt. Niet zozeer door nieuwe doelgroepen aan te boren, maar vooral door de culturele diversiteit binnen de bestaande doelgroepen te verhogen. Hoe het dat precies wil doen maakt de aanvraag niet duidelijk, al geven mogelijke partnerschappen met Da Bounce Urban Film Festival en Oxville Cinema wel goede mogelijkheden om een meer diverse groep Amsterdammers te bereiken. Deze samenwerkingen zitten echter nog in de verkennende fase en zijn derhalve weinig concreet ingevuld.

Imagine ziet de noodzaak om het personeelsbestand cultureel diverser te maken. Dat dit met een kleine organisatie waarbinnen het verloop beperkt is langzaam zal gaan, begrijpt de commissie. Het is positief dat Imagine het wervings- en selectieproces in 2017 heeft aangescherpt door nieuw personeel te werven aan de hand van de kennisdocumenten van Diversiteit in Bedrijf. Dit heeft vooral vruchten afgeworpen onder het bestand aan vrijwilligers en stagiaires. De komende periode wil Imagine binnen het programmeursteam, de raad van toezicht en de directie de culturele diversiteit vergroten. Hoe dat vorm krijgt, maakt de aanvraag echter onvoldoende duidelijk, waardoor de commissie een risico ziet dat het bij een voornemen blijft. 


Conclusie

Imagine Film Festival heeft in haar aanvraag een jaarlijkse indexering van het gevraagde subsidiebedrag opgenomen. Het AFK kent geen geïndexeerd subsidiebedrag toe.  
De commissie adviseert daarom de aanvraag van Imagine Film Festival gedeeltelijk te honoreren met het bedrag dat voor het eerste jaar door Imagine Film Festival is aangevraagd, namelijk een bedrag van € 150.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Film.