Movementalist

Inleiding

Movementalist bestaat uit choreografen duo Dayna Martinez Morales en Vincent Verburg. Movementalist maakt voorstellingen, installaties, performances, en organiseert experimenten en interventies in de openbare ruimte waarvan het publiek onderdeel wordt. Er wordt gespeeld in leegstaande winkelpanden, op clubnachten, (muziek)festivals, in museale ruimtes en theaters. Daarnaast wordt onderzoek gedaan en kennis gedeeld door middel van workshops, ‘practices’ en residenties. Movementalist werkt samen met andere dans- en theaterorganisaties, educatieve instellingen en onafhankelijke kunstenaars uit verschillende disciplines.

In de periode 2021-2024 wil Movementalist haar artistieke werk op heel diverse plekken spelen. De makers werken voor de ontwikkeling van hun producties met vier trajecten (programmalijnen). Met het motto ‘Van Straat naar Club naar Theater naar de Wereld’ als rode draad wil Movementalist een zo breed mogelijk publiek bereiken en in beweging brengen. Daarom wordt gespeeld op uiteenlopende locaties. Gedurende het jaar wil Movementalist het publiek deelgenoot maken van haar werkproces door artistieke interventies te creëren op plekken in de openbare ruimte. Elk jaar wordt binnen elke programmalijn een voorstelling gemaakt of een interventie georganiseerd.

Met de internationale samenwerkingspartners wordt verder onderzoek gedaan. Movementalist wil de opgedane kennis delen door workshops en ‘practices’ te organiseren voor professionals en non-professionals.

Movementalist ontvangt geen meerjarige subsidie binnen het Kunstenplan 2017-2020. Voor de periode 2021-2024 vraagt Movementalist bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 93.969 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zwak.
De commissie vindt de artistieke eigenheid van Movementalist nog niet overtuigend herkenbaar. Movementalist is artistiek gezien nog volop in ontwikkeling, waarbij de artistieke signatuur volgens de commissie nog niet geheel is uitgekristalliseerd. Choreografen Dayna Martinez Morales en Vincent Verburg zien dans als middel tot verandering. Ze willen in hun werk verschillende tradities laten samensmelten in een vernieuwende vorm. Daarbij gebruiken ze invloeden uit bijvoorbeeld Bolivia en India, naast improvisatie. In de aanvraag stellen de makers dat ze doorlopend onderzoek doen naar de ontwikkeling van hun eigen danstaal, waarbij ze zich laten inspireren door uiteenlopende kunstenaars, van Marina Abramovic tot Alain Platel. De commissie ziet in deze onderzoekende houding van de makers de potentie voor prikkelende resultaten, maar herkent die nu nog niet concreet in de plannen.
Er wordt bijvoorbeeld niet gereflecteerd op de wijze waarop de genoemde inspiratiebronnen de danstaal van Movementalist beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor de voorstellingen en interventies waarbij wordt samengewerkt met onder andere theatergezelschap DEGASTEN uit Amsterdam, en partners in Finland, Bolivia en Senegal. Het zijn artistieke partners die onderling sterk verschillen. Doordat niet wordt toegelicht hoe deze samenwerkingen van invloed zijn op het artistieke werk, is de commissie op basis van het plan niet overtuigd dat deze zullen leiden tot artistiek aansprekende performances.
Martinez Morales en Verburg zijn charismatische performers die ook dansen in hun eigen voorstellingen. Ze hebben ieder een eigen bewegingsidioom. De commissie vindt ook hier niet duidelijk terug op welke wijze de twee bewegingsidiomen elkaar versterken tot een originele handtekening van Movementalist.

Al zoekt het gezelschap duidelijk toenadering tot het publiek, het maakt in de aanvraag niet duidelijk wat de artistieke betekenis van het werk is voor het beoogde publiek. Movementalist richt zich op een breed publiek, waarvan de samenstelling wordt bepaald door de locatie waar de betreffende performance plaatsvindt. Movementalist zoekt het publiek bewust op en kiest daarvoor opvallende plekken, van stadspleinen tot een muziekfestival als ADE. Hoe Movementalist zich verdiept in de culturele voorkeuren van het publiek dat zich op genoemde plekken bevindt, wordt in de aanvraag niet helder.
De makers willen bezoekers - ook letterlijk - in beweging brengen. Dat dit haalbaar is tijdens clubnachten en op festivals kan de commissie zich goed voorstellen. Maar afgezien van het beleven van een gezamenlijke trance mist de commissie hier een diepere laag. Wat willen de choreografen teweegbrengen bij het publiek? Niet beschreven is hoe Movementalist de connectie met het publiek maakt en hoe ze het publiek bij de performances gaat betrekken. Ook bij de presentaties in de publieke ruimte is dat van belang. Hoe Movementalist toevallige passanten daadwerkelijk gaat raken met deze presentaties is niet beschreven. Omdat participatie van het publiek een voorwaarde is voor de beoogde zeggingskracht mist de commissie een toelichting hierop van de makers.

De artistieke ontwikkeling van Movementalist als gezelschap en van de beide choreografen en dansers is volgens de commissie nog in een beginfase. Na de ervaringen in het maakproces van de avondvullende voorstelling Void in 2017 beseften de makers dat ze eerst terug wilden gaan naar onderzoek naar hun bewegingsprincipes. De commissie waardeert deze zelfreflectie en leest in het plan dat Movementalist, na een periode relatief weinig zichtbaar te zijn geweest, nu duidelijk een sterke artistieke ontwikkeling wil inzetten.
De commissie kent Martinez Morales en Verburg als goede docerende makers die zich nu als choreografen duo artistiek willen profileren. Hun artistieke ontwikkeling als makers is nog pril. De commissie herkent een zekere guerrilla mentaliteit in de manier waarop zij op eigen wijze hun artistieke leerproces hebben vormgegeven, en vindt die lovenswaardig. Met het Plein Theater en andere podia in de stad kan Movementalist volgens de commissie de komende periode een goede basis in de stad creëren waar op doorgebouwd kan worden. De commissie vindt dat de makers nog duidelijke keuzes moeten maken in wat nodig is om zich zowel persoonlijk als artistiek verder te ontwikkelen. Daar kunnen dan passende coaches en methodieken bij worden gezocht en een artistiek ontwikkelplan worden neergezet, waarbij duidelijk wordt waar Movementalist artistiek naartoe wil.

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als zwak.

De commissie ziet in het plan van Movementalist slechts ten dele hoe de organisatie inhoudelijk een verbinding teweeg wil brengen met de stedelijke samenleving. Het aanwezige maatschappelijk engagement van de makers is te lezen in de doelstelling om beweging via optredens naar het publiek te brengen, met de stedelijke omgeving als wereldtoneel. De interventies in de openbare ruimte, zoals de pop-up optredens zijn daar het meest in het oog springende onderdeel van. De commissie constateert dat voor de makers de aansluiting met bewoners van de stad, het Plein Theater een belangrijke spil is. Dat geeft Movementalist volgens de commissie wel kansen om wijkbewoners te bereiken en daadwerkelijk contact te leggen met de buurt. Hier ligt in het plan echter geen overtuigende visie aan ten grondslag op de (maatschappelijke) impact die de makers beogen, en wat ze daadwerkelijk met de bewoners van de stad willen bewerkstelligen.

De activiteiten die Movementalist onderneemt, vindt de commissie zodanig gespreid over de stad, dat Movementalist een redelijke bijdrage aan de spreiding van het publiek levert. De meeste activiteiten en publiek worden bereikt in het centrum. Movementalist zal ook op diverse locaties verspreid over de stad te zien zijn, bij vier metrostations in de stad, in winkelpanden, maar ook bij clubevents tijdens ADE, naast de voorstellingen in reguliere theaters. De meeste activiteiten vinden daarbij nog plaats in het centrum. In Oost wordt ook een deel van het publiek bereikt, door de samenwerking met het Plein Theater.

Movementalist heeft gekozen voor het thema Stad van dag & nacht als eigen accent. De commissie constateert dat het thema in het plan niet terug komt, het is niet nader benoemd of uitgewerkt. De commissie vindt de keuze voor dit thema echter wel logisch voor deze organisatie, omdat de performances in het zogenaamde ‘Traject Club’ worden gemaakt om te spelen in clubs, en deze optredens grotendeels in de nacht plaatsvinden.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als zwak.
Het plan is volgens de commissie realistisch en uitvoerbaar voor wat betreft de werkwijze in het creatieproces, dat met veel aandacht voor onderzoek tot stand komt. De commissie is echter niet overtuigd van de uitvoerbaarheid van de beoogde plannen in organisatie, omvang en vakmanschap. De organisatie is klein en kwetsbaar, omdat de organisatie draait om het makers duo Martinez Morales en Verburg, die zelf ook nog in een artistieke ontwikkeling zitten die hun aandacht en tijd vergt. Er wordt sterk geleund op de expertise van het bestuur en op de begeleiding en de bijdrage van het Plein Theater. Deze samenwerking kan de organisatie versterken, al vindt de commissie het een smalle basis om de geplande hoeveelheid activiteiten met voldoende kwaliteit te kunnen realiseren.

De commissie acht de bedrijfsvoering van Movementalist te kwetsbaar om de beoogde voornemens uit te kunnen voeren en de organisatie effectief te kunnen laten werken. De makers werken al jaren onafhankelijk en zijn naar eigen zeggen gewend om met beperkte budgetten te werken. De huidige financiële positie met nagenoeg ontbrekend eigen vermogen, is naar oordeel van de commissie niet stevig genoeg voor de uitvoering van dit meerjarige plan. Het verder ontwikkelen van de organisatiestructuur van het gezelschap, komend vanuit een kleine projectorganisatie, is volgens de commissie nodig om op langere termijn effectief te functioneren. De commissie vindt het van groot belang dat er een afzonderlijke zakelijk leider komt zodat de zakelijk-organisatorische kant van de organisatie kan worden ontwikkeld en de choreografen zich daarnaast op hun artistieke ontwikkeling kunnen concentreren. Movementalist geeft deze wens zelf ook aan, maar in de begroting staat de artistieke en zakelijke leiding nog steeds in één post gecombineerd. De commissie waardeert de uitgebreide eigen sterkte/zwakte analyse. Er is bewustzijn dat zaken beter georganiseerd kunnen worden, dat de organisatie risico’s loopt en dat er een vangnet zou moeten zijn. Hiervoor worden echter nog geen oplossingen geformuleerd. Zo wordt als risico benoemd dat de organisatie weinig zichtbaar is in de gevestigde theater- en danswereld, maar geeft de aanvrager niet aan hoe hij om wil gaan met het mogelijke effect daarvan op deze afzet van de voorstellingen.

De begroting vindt de commissie niet realistisch en niet passend bij het plan. De begroting leunt grotendeels op de gevraagde subsidiebijdrage bij het AFK. Er zijn weinig publieksinkomsten, die jaarlijks ook niet in verhouding staan tot de verwachte bezoeken, en er wordt een klein bedrag aan private inkomsten begroot. De commissie vindt hierdoor de financieringsmix niet in balans. De beheerslasten zijn in verhouding hoog, en maken in de eerste drie jaren meer dan de helft van de totale lasten uit. Dit wordt mede veroorzaakt doordat de dubbelfunctie van artistieke en zakelijke leiding in zijn geheel in de beheerslasten ondergebracht is. De wijze waarop personele activiteiten- en beheerslasten zijn gesplitst, geeft een wat vertekend beeld. Of de artistiek leiders ook als uitvoerders op de begroting staan is onduidelijk. De commissie heeft de indruk dat medewerkers weinig betaald krijgen en leest daar in het plan geen onderbouwing voor.

De commissie vindt het marketingplan passend in die zin dat het overeenkomt met het ontwikkelstadium waarin Movementalist zich als organisatie bevindt. De organisatie heeft nu nog geen marketingexpertise in huis en is de afgelopen twee jaar nauwelijks zichtbaar geweest met activiteiten. De commissie vindt de keuze om voor marketing naar externe expertise te zoeken daarom verstandig. De makers willen dan ook een PR- en marketingbureau inschakelen om een strategie en het beeldmerk te bepalen.
Niet realistisch vindt de commissie het marketingplan als aanpak om het beoogde publiek te bereiken. Op dit moment is er nog geen visie op doelgroepen en bijbehorende instrumenten om deze te bereiken. Movementalist benoemt het beoogde publiek in relatie tot de speelplekken, maar onderscheidt geen doelgroepen. Hoe Movementalist het publiek wil bewegen om van straat of club naar een voorstelling in het theater te gaan, wordt niet uitgewerkt in de aanvraag. Er wordt vooral gebruik gemaakt van - en meegelift op - de marketingacties van het Plein Theater. Er ontbreken nog concrete ambities en bijpassende marketingmiddelen van Movementalist zelf om de gestelde doelen te bereiken.

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zwak.
De commissie vindt de bijdrage aan de culturele diversiteit van het cultuuraanbod niet overtuigend uitgewerkt in het plan, al is er volgens de commissie in de intenties en het werk wel enige basis voor het onderwerp aanwezig. In het plan staat beschreven dat de makers zich bewegen tussen verschillende culturen en samenwerken met partners uit onder andere Bolivia en Senegal. De makers stellen dat ze inclusief werken vanuit verschillende danstalen. Op welke wijze de inspiratiebronnen leiden tot een vorm, presentatiewijze of thematiek met herkenbare culturele diversiteit in hun werk, wordt niet concreet beschreven. Op de website en uit het videomateriaal vindt de commissie deze invloed uit andere culturen echter wel zichtbaar.

Movementalist beschrijft niet op welke wijze ze cultureel divers publiek wil bereiken. De organisatie geeft aan dat het transdisciplinaire werk, spelen op verschillende plekken in de stad en de samenwerking met het Plein Theater in Oost mogelijkheden biedt hiertoe. De organisatie werkt echter niet uit op welke manier deze mogelijkheden benut kunnen worden. Daarmee is voor de commissie niet duidelijk welke stappen worden genomen. Er wordt alleen gesproken over de inzet van een marketingbureau, dat hiervoor een strategie moet ontwikkelen. Van een overtuigend plan dat bijdraagt aan een cultureel divers samengesteld publiek in de stad, is nu nog geen sprake.

Met de cultureel diverse directie en de cast levert Movementalist een bijdrage aan de culturele diversiteit van het personeel. Er is geen sprake van een cultureel divers bestuur en in het plan is ook niet aangegeven of dit door Movementalist wordt geagendeerd. Er is enkel benoemd dat diversiteit een vanzelfsprekendheid is en in de organisatie wordt uitgedragen. Daarmee ontbreekt een overtuigende visie op dit gebied.

Conclusie

Op grond van bovenstaande overwegingen adviseert de commissie de aanvraag van Movementalist niet te honoreren.
De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Dans.