Stichting Paradiso Melkweg Productiehuis

Inleiding

Paradiso Melkweg Productiehuis begeleidt naar eigen zeggen talentvolle (jonge) muzikale makers die actief zijn op het snijvlak van verschillende disciplines. Daarbij vormt de organisatie een schakel tussen deze artiesten, het culturele veld en het publiek. Het productiehuis wil makers de kans geven om hun artistieke signatuur te ontwikkelen door in Amsterdam een ruimte te bieden voor experiment, innovatie en talentontwikkeling.

In de periode 2021-2024 gaat Paradiso Melkweg Productiehuis de artistieke koers verder ontwikkelen aan de hand van zes kernwaarden: Identiteit & inclusiviteit, Werken op het snijvlak, Verduurzaming, (maatschappelijke) Noodzaak, Innovatie binnen de popsector en Experiment bij jonge makers. Het productiehuis zegt deze kernwaarden de komende periode terug te laten komen in de geplande projecten en producties. Verder wil het productiehuis de band met makers verstevigen door zich te richten op drie werkgebieden: Ontwikkeling & verdieping, Excelleren en Conceptontwikkeling & bijzondere producties. Bij het werkgebied Ontwikkeling & verdieping mag een maker binnen een budget en onder begeleiding vrij experimenteren zonder dat de uitkomst vaststaat. Het werkgebied Excelleren richt zich op grote cross-over muziekproducties en theatrale concerten waarbinnen makers worden begeleid in het opzetten van een duurzame carrière. Tot slot dient het programma binnen het werkgebied Conceptontwikkeling & bijzondere producties als potentiële kweekvijver voor jong talent en als instrument om de relatie met de buurt of specifieke publieksgroepen te verdiepen.

Paradiso Melkweg Productiehuis ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van € 106.092 per jaar (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld
€ 162.173 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed.
De commissie is positief over de artistieke eigenheid van Paradiso Melkweg Productiehuis. Die is volgens de commissie deels gelegen in de unieke rol die de organisatie blijkens het plan vervult in het stimuleren van nieuw talent en spannende kruisbestuivingen tussen verschillende disciplines en genres. Het productiehuis onderscheidt zich daarbij door haar goede begeleiding van veelal jonge makers en het eigenzinnige werk dat zij met hen produceert. In het verleden heeft dat volgens de commissie geleid tot mooie initiatieven waardoor jong talent zich op zowel artistiek als zakelijk vlak professioneel verder heeft kunnen ontwikkelen. De herkenbare artistieke signatuur van de organisatie ziet de commissie ook terug in de inhoudelijke plannen voor de komende periode, zoals de nieuwe theatrale live performance van de queer-hiphop formatie LIONSTORM en de cross-over muziekproductie van Onyx & Ivory, waarin de artiesten hun biculturele roots onderzoeken. Het zijn in de ogen van de commissie ideeënrijke projecten die op overtuigende wijze de vernieuwende functie laten zien die het productiehuis nastreeft en waarbinnen interessante nieuwe makers volop de ruimte krijgen om te experimenteren in de vorm van cross-over muziekproducties en theatrale concerten.

Uit het plan blijkt volgens de commissie dat het beoogde publiek van het productiehuis te splitsen is in twee groepen: de makers en het publiek. De commissie vindt dat de artistieke betekenis van het plan voor de makers overtuigend is en dat de organisatie rekening houdt met hun wensen en interesses. Wat het publiek betreft stelt de aanvrager in het ondernemingsplan dat Paradiso Melkweg Productiehuis zich richt op avontuurlijke popliefhebbers die nieuwe dingen willen ontdekken. Volgens de commissie sluiten de vernieuwende producties die door de aanvrager worden gemaakt en de nieuwe makers die ze begeleiden en een podium bieden goed aan op de culturele interesse van deze doelgroep, zodat het aannemelijk is dat Paradiso Melkweg Productiehuis van artistieke betekenis is voor het beoogde publiek.

Voor de komende periode heeft Paradiso Melkweg Productiehuis de ambitie om samenwerkingen met makers te intensiveren en komt de focus te liggen op artiesten die buiten de boot van het reguliere popaanbod vallen. De commissie is positief over deze artistieke ontwikkeling van het productiehuis omdat die logisch voortvloeit uit de activiteiten die de organisatie al doet, uit de reflectie op eerdere ervaringen en projecten. Zo wordt het accent verlegd van muziektheater naar popmuziek en probeert Paradiso Melkweg Productiehuis steeds vaker producties te maken waarin het verhaal niet wordt verteld als tekst in een voorstelling, maar juist als muziek tijdens een concert. Ook is de commissie te spreken over de mogelijkheden die de aanvrager biedt aan nieuwe makers om zich professioneel te ontwikkelen door hen de ruimte te bieden om bijzondere producties te maken en hun artistieke signatuur te verdiepen. Zij verwacht dat dat in 2021-2024 binnen het werkgebied Excelleren nog meer nadruk en ruimte zal krijgen. Daarmee gaat het productiehuis volgens de commissie zowel de breedte als de diepte in en creëert het de mogelijkheid om spannende gebieden buiten de mainstream van de popmuziek te verkennen.

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als goed.
De commissie vindt dat de verbinding tussen Paradiso Melkweg Productiehuis en de stedelijke samenleving duidelijk aanwezig is in de vorm van buurtgerichte projecten en samenwerkingen. In het ondernemingsplan wordt het wijkproject MO genoemd dat samen met de Melkweg wordt georganiseerd en dat gericht is op lokale jongeren die ambities hebben in de hiphop, urban en dance. Door ze tijdens MO in contact te brengen met professionals uit de sector kunnen zij zich professioneel ontwikkelen en een netwerk opbouwen. Voor de Arabische clubnacht Yallah! Yallah! heeft de aanvrager contact opgenomen met de organisatie In My Backyard, die statushouders in contact brengt met Nederlanders en communities vormt van oude en nieuwe buurtbewoners. Deze organisatie wordt ingeschakeld om nieuwkomers te bereiken en bij het project te betrekken.

De spreiding van de activiteiten en het publieksbereik daarvan is in het plan evenwichtig over de stad verdeeld volgens de commissie. De helft van de activiteiten vindt plaats in het centrum en Zuid en de andere helft in de overige stadsdelen. De aanvrager werkt daarbij samen met een breed scala aan podia en festivals die zijn verspreid over de stad zoals de Meervaart, Bellevue en Over het IJ Festival. Voor de komende periode wil Paradiso Melkweg Productiehuis zich in eerste instantie richten op samenwerkingen en producties in Nieuw-West en Noord. Daarna volgen projecten in Zuidoost en Oost. Daarmee draagt Paradiso Melkweg Productiehuis naar het oordeel van de commissie goed bij aan de stedelijke spreiding van het cultuuraanbod en het publieksbereik daarvan.

Paradiso Melkweg Productiehuis kiest voor het eigen accent Stad van dag en nacht. De commissie vindt dat de plannen voor de nacht overtuigend worden uitgewerkt en passen bij wat de aanvrager al in Amsterdam doet. Volgens het productiehuis is de nachtcultuur bij uitstek een omgeving waar ruimte is voor vernieuwing, cross-over en experiment. Door de Arabische clubnacht Yallah! Yallah! en een nieuwe (multidisciplinaire) nachtprogrammering te presenteren in de kelder van Paradiso wil het productiehuis het (nachtelijke) cultuuraanbod binnen de stad verrijken. De commissie merkt op dat binnen de uitwerking van het eigen accent niets vermeld wordt over de activiteiten die overdag plaatsvinden en die een verbinding aangaan met de nacht.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.
De commissie beoordeelt het ondernemingsplan als realistisch en uitvoerbaar voor wat betreft organisatie, werkwijze en vakmanschap. Paradiso Melkweg Productiehuis heeft zowel op artistiek als zakelijk-productioneel gebied veel ervaring in het samenwerken met verschillende partijen in het veld. In de twee decennia van zijn bestaan heeft het productiehuis daarnaast een groot netwerk van deskundigen opgebouwd die kunnen worden ingezet om ook de toekomstige plannen waar te maken. De deskundigheid en flexibiliteit van de organisatie ziet de commissie verder terug in de artistiek gezien goede producties die de aanvrager in het verleden heeft weten te realiseren, zelfs in een periode waarin het productiehuis moest krimpen en minder middelen tot zijn beschikking had. Op basis van deze trackrecord en de eerder gerealiseerde producties, verwacht de commissie dat de aanvrager goed in staat is om de plannen te verwezenlijken.

De bedrijfsvoering van Paradiso Melkweg Productiehuis vindt de commissie gezond. Stichting Paradiso Amsterdam vervult in de bedrijfsvoering van Paradiso Melkweg Productiehuis een ondersteunende rol en kan liquiditeitsvraagstukken oplossen of borg staan voor de continuïteit van de organisatie. Dat wekt vertrouwen bij de commissie. Het feit dat het productiehuis in mindere jaren een groei heeft doorgemaakt toont volgens de commissie aan dat de aanvrager heeft bewezen dat zij flexibel kan opereren door op maat projecten te maken die makkelijk bijgesteld kunnen worden afhankelijk van de financiële situatie. De enige kanttekening die de commissie maakt is dat er een beperkt eigen vermogen is om eventuele financiële tegenslagen op te vangen. De aanvrager geeft in de toelichting op de begroting aan dat in de komende periode het vergroten van het eigen vermogen de prioriteit krijgt.

De commissie vindt dat de begroting ruim is ingeschat en niet in alle opzichten realistisch en passend is. Aan de lastenkant valt het de commissie op dat de beheerslasten stijgen terwijl het aantal activiteiten maar beperkt toeneemt. Dat komt doordat het aantal deelnemers waar het productiehuis mee gaat samenwerken verviervoudigt en er een derde producent wordt aangenomen. Deze groei vindt de commissie te ambitieus en risicovol, omdat die sterk leunt op een toename van de aangevraagde subsidies bij het AFK en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Aan de batenkant kan Paradiso Melkweg Productiehuis deels terugvallen op publieksinkomsten, maar die laten voor de komende periode nog een dalende lijn zien. De commissie vindt wel dat de begroting voldoende ruimte biedt om te worden bijgestuurd indien de subsidie-inkomsten lager zijn. De organisatie is daarbij flexibel genoeg om haar koers aan te passen indien dat nodig is.

Het marketingplan van Paradiso Melkweg Productiehuis mist volgens de commissie onderbouwing. De aanvrager stelt als doelen om de zichtbaarheid van het productiehuis te versterken, de relatie met de doelgroepen te verduurzamen en nieuwe, cultureel diverse publieksgroepen te bereiken. Vervolgens staat in het marketingplan een aantal omschrijvingen van doelgroepen waar de organisatie zich op wil richten zoals avontuurlijke popliefhebbers en potentiële makers en creatieven. Het plan beschrijft echter niet hoe de aanvrager zich via een marketingstrategie op de gewenste doelgroepen wil focussen. Hierdoor is het voor de commissie onduidelijk of het marketingplan realistisch en passend is met het oog op het bereiken van een nieuw en cultureel divers publiek.

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als goed.
De commissie vindt dat de projecten die Paradiso Melkweg Productiehuis produceert in artistieke zin een bijdrage leveren aan een cultureel divers aanbod in Amsterdam. Dat leidt de commissie af uit het feit dat het productiehuis samenwerkt met biculturele makers en uit de onderwerpen die worden aangekaart in de producties. In het eerdere project Reaspora van het kunstenaarsduo Onyx & Ivory wordt bijvoorbeeld een zeer persoonlijke familiegeschiedenis gekoppeld aan grotere maatschappelijke onderwerpen zoals migratie en identiteit. Voor de komende periode zal Onyx & Ivory een nieuwe productie maken over de roots van hun biculturele voorouders. Verder heeft de aanvrager met de Arabische clubnacht Yallah! Yallah! nieuwkomers en tweede- en derde generatie Nederlanders de kans gegeven om als dj of als vormgever het programma mede vorm en inhoud te geven. Dit project wordt de komende jaren voortgezet.

Het productiehuis bereikt volgens de commissie bicultureel publiek met projecten zoals MO en Yallah! Yallah!, die gericht zijn op hiphop, urban en Arabische clubmuziek. De commissie is van mening dat de bestaande en voorgenomen programmering deze groepen ook daadwerkelijk bereikt wegens de maatwerk aanpak die Paradiso Melkweg Productiehuis met al hun makers en partners hanteert. De commissie constateert wel dat voor deze projecten gerichte marketingvoornemens ontbreken om deze publieksgroepen meer en beter te betrekken.

Paradiso Melkweg Productiehuis ziet zichzelf als een organisatie waar diversiteit en inclusie belangrijk zijn en weerspiegeld worden in de bemensing. De commissie onderschrijft dat en vindt dat het plan overtuigende voornemens bevat om dat zo te houden en nog verder te verbeteren. Het personeelsbestand en de raad van toezicht is divers en het productiehuis wil de diversiteit in de komende periode nog verder versterken door bijvoorbeeld werkervaringsplekken voor jongeren met een migratieachtergrond in te richten voor het project Yallah! Yallah! De commissie merkt op dat de projectmatige en flexibele manier van werken bijdraagt aan de diversiteit, gezien het feit dat verschillende cultureel diverse makers op freelancebasis verbonden zijn aan het productiehuis. Paradiso Melkweg Productiehuis vindt het verder belangrijk om aandacht te besteden aan het opleiden en begeleiden van deze groep.

Conclusie

De commissie is overtuigd van de missie en visie die Paradiso Melkweg Productiehuis voorlegt maar is niet overtuigd van de schaalgrootte hiervan. De ambitieuze plannen en daarmee ook de ruime begroting vindt zij niet realistisch en passend. De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Paradiso Melkweg Productiehuis gedeeltelijk te honoreren met een bedrag van € 110.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Muziek en Muziektheater.