Nineties Productions

Inleiding 

Nineties Productions maakt voorstellingen waarin theater, muziek, literatuur, media, beeldende kunst en popcultuur, in de woorden van de makers, ‘schaamteloos’ door elkaar vloeien. Het artistieke hart van Nineties Productions wordt gevormd door theatermakers Yannick Noomen en Anne Maike Mertens, creatief producent Vevi van der Vliet en marketingstrateeg Carly Renwarin. Met voorstellingen op locatie, projecten buiten het theatercircuit en 'Plug ‘n play-voorstellingen’ heeft het collectief zich de afgelopen jaren gepositioneerd in het Nederlandse theaterbestel. Voor iedere voorstelling wordt samengewerkt met de zogenoemde Nineties-familie van performers, muzikanten, en beeldmakers. Nineties Productions gaat ook coproducties aan met andere collectieven die passen bij de artistieke signatuur en uitdagend zijn. Naast voorstellingen worden projecten ontwikkeld waarin de grenzen van theater bevraagd worden. Nineties Productions noemt haar plannen ambitieus en eigenwijs, met de artistieke drive om mensen en hun denkkaders in beweging te brengen.

Nineties Productions heeft het komende kunstenplan zes (co)producties op het programma, waarvan vijf voorstellingen en het jaarlijks terugkerende project Art Bar. Daarnaast worden ook ad-hoc voorstellingen van het eigen repertoire gespeeld of op maat aangepast voor (bedrijfs)evenementen, festivals en congressen (Plug ‘n play). Art Bar is een vierjarig traject voor talentontwikkeling in de vorm van een zeecontainer-theaterprogramma in coproductie met Likeminds, dat langs festivals toert. Bring Back the Happening! wordt een ode aan theatraal anarchisme met en door kunstenaars van nu en Bunnies een productie waarin de rol van de vrouw bevraagd wordt. Ook staat er een coproductie met BOG. en Wunderbaum op het programma (Toerisme) en een coproductie met De Dansers (Paradise).
Daarnaast zijn er twee samenwerkingen die Nineties Productions partnerschappen noemt; de organisatie is creatief partner op Oerol en heeft een tweejaarlijks curatorschap voor een week bespeling van ITA. Nineties Record Label stelt in coproductie met Paradiso Melkweg Productiehuis een digitaal archief samen van de beste muziek en nummers van Nineties Productions. 

Nineties Productions ontving een tweejarige subsidie 2017-2018 binnen het Kunstenplan van € 86.133 per jaar (incl. indexatie 2018). 
In de periode 2019-2020 ontvangt de organisatie een tweejarige subsidie van € 61.223 per jaar (incl. indexatie 2020).

Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld 
€ 140.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang 

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed. 
De commissie ziet Nineties Productions als eigenzinnig collectief met een herkenbare signatuur, die vooral gekenmerkt wordt door een eigentijdse mix van uiteenlopende maar actuele onderwerpen en controverses, theatervormen, samenwerkingen en speellocaties. Nineties Productions vertegenwoordigt in de ogen van de commissie de tijdgeest met haar ‘art is not hard’-missie, het nomadische plug ’n play format en producties die ongepolijst en geëngageerd zijn. Artistieke keuzes leiden tot een brutale mix van onderwerpen uit de actualiteit die vorm krijgen in zeer uiteenlopende shows en performances, op veel verschillende locaties en met passende en aansprekende partners. 
De commissie vindt het werk van Nineties Productions eigentijds en energiek door de dynamische werkwijze, waarbij door de makers wordt gewisseld van rol binnen het artistieke team en er sprake is van een doorgaande artistieke dialoog met andere makers. Zo ontstaan tijdelijk nieuwe collectieven, die op hun beurt weer samenwerken met andere collectieven. 
Uit de projectplannen voor 2021-2024 spreekt voor de commissie een identiteit met lef. Daarbij worden uitdagende nieuwe partners gezocht, wat leidt tot originele projecten. Een goed voorbeeld daarvan vindt de commissie Bring Back the Happening!: theater, tv-show, concert en feestje ineen, gespeeld in hotelbars, muziekcafé’s en kunstgalerieën. 

Nineties Productions legt een bewuste en overtuigende verbinding tussen de inhoud en vorm van haar activiteiten en het beoogde publiek. Het uitgangspunt is dat iedereen publiek kan zijn. Daarom zijn de producties en projecten veelvormig en flexibel. De commissie ziet een duidelijke focus op het bereiken van jong en nieuw publiek, wat zich vooral buiten de gebaande paden van het theater laat vinden en daar sluiten de gekozen vormen, zoals het plug ’n play format waarbij gespeeld wordt op onverwachte plekken, naadloos op aan. De voorgestelde projecten zijn inhoudelijk van deze tijd en variëren in vorm van muziektheater, tot happening en talkshow, vaak in een aantrekkelijke context en van hapjes en drankjes voorzien. De commissie is ervan overtuigd dat het werk van Nineties Productions daarmee artistieke betekenis zal hebben voor het beoogd publiek. 

De artistieke ontwikkeling die Nineties Productions in het ondernemingsplan 2021-2024 voorstelt vindt de commissie interessant en overtuigend. Nineties Productions reflecteert op eerder werk en samenwerkingen en maakt bewuste keuzes voor zowel artistieke verdieping als verbreding. Zo investeert Nineties Productions in een netwerk van jonge makers, haar zogenoemde ‘familie’. Eerdere samenwerkingen worden verdiept, zoals met vormgever Julian Maiwald en nieuwe ingezet, zoals met maker/performer Marius Mensink. De commissie ziet ook een toegevoegde waarde in de samenwerking met andere collectieven als BOG. en Urland, die expliciet gericht is op wederzijdse inspiratie. 
De commissie vindt ook de artistieke ontwikkeling van Nineties Productions in de rol van initiator en curator overtuigend, waarmee zij nog sterker de huidige tijdsgeest kan vormgeven en theaters en festivals in beweging kan brengen. Dit gebeurt concreet in de vorm van partnerschappen met Oerol en ITA, en door een creatief producent aan de artistieke kern van het collectief toe te voegen, waarmee artistieke ontwikkeling binnen de organisatie wordt geborgd. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende. 
Nineties Productions profileert zich als een nomadisch gezelschap dat op verschillende plekken in de stad uiteenlopende samenwerkingen opzoekt. Nineties Productions is goed ingebed in de culturele infrastructuur in Amsterdam en heeft verschillende culturele samenwerkingspartners zoals Likeminds, Theater Bellevue, ITA, Over Het IJ en Paradiso Melkweg Productiehuis. 
Van een overtuigende verbinding met de stedelijke samenleving of samenwerking met maatschappelijke organisaties is volgens de commissie echter niet direct sprake. Uit de aanvraag spreekt een levendige beweging door de stad, met onverwachte locaties en samenwerkingen, maar deze hebben vooral een artistiek vertrekpunt, doel of connectie. De commissie is er niet van overtuigd dat hierbij sprake is van een meer sociaal-maatschappelijke verbinding met de bewoners van de stad. 

Nineties Productions levert volgens de commissie een goede bijdrage aan de spreiding van het cultuuraanbod en het publieksbereik daarvan. Door de nomadische levenswijze is het collectief in alle stadsdelen actief met performances, acts, shows en voorstellingen. Doordat men steeds vanuit de actualiteit werkt en de locatie passend en betekenisvol moet zijn, zijn de exacte locaties vooraf niet te bepalen. Uit de ingediende plannen vindt de commissie desondanks overtuigend blijken dat de voorgestelde spreiding over alle stadsdelen ook gerealiseerd zal worden. 

Nineties Productions heeft als eigen accent gekozen voor het thema Stad van dag & nacht. 
In het plan wordt het thema als zodanig niet verder genoemd. De commissie vindt dat uit het plan wel duidelijk te herleiden is dat dit thema aansluit op de visie, werkwijze en (locatie)voorstellingen van het collectief. Theater wordt met de voorgestelde activiteiten actief naar het publiek toegebracht, ook en nadrukkelijk naar jonge mensen die niet gewend zijn naar theater te gaan. Dit doet het collectief door performances en acts op onverwachte locaties, waaronder het club- en uitgaanscircuit. 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende. 
Het ingediende ondernemingsplan beoordeelt de commissie als realistisch en uitvoerbaar voor wat betreft organisatie, werkwijze en vakmanschap. Er is vertrouwen in de kwaliteiten van de artistieke leiding. De commissie constateert dat organisatie passend wordt uitgebreid met een aantal gekwalificeerde mensen op cruciale functies, zoals een creatief producent, en medewerkers voor PR, zakelijke leiding en technische productie. De flexibele organisatie die Nineties Productions wil zijn wordt volgens de commissie hiermee in lijn gebracht met de aard en omvang van de activiteiten. De uitvoerbaarheid van de plannen is daarnaast ook overtuigend door de samenwerking met sterke partners als Oerol, ITA, Likeminds, Paradiso, Melkweg, Over het IJ Festival en MOJO. 

Nineties Productions heeft een redelijk gezonde bedrijfsvoering. Er is sprake van een balanspositie met voldoende reserve om op de korte termijn aan betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. De commissie vindt het eigen vermogen voor het effectief functioneren op langere termijn momenteel nog beperkt, maar ziet dat er wel rekening is gehouden van opbouw van eigen vermogen in de komende jaren. Nineties Productions maakt een transitie van een projectorganisatie naar een organisatie met structurele financiering. De commissie vindt dat een reflectie op deze overgang en op mogelijke risico’s van de groei van de organisatie ontbreekt. Uit de aangeleverde financiële gegevens blijkt dat de kosten in afgelopen periode effectief werden beheerst, dit geeft de commissie vertrouwen dat de organisatie risico’s voor de bedrijfsvoering beperkt weet te houden.

De meerjarenbegroting 2021-2024 is volgens de commissie aan de kostenkant realistisch en passend. De kosten die zijn begroot passen bij de aard en omvang van de organisatie en de activiteiten. Er is wel sprake van een flinke sprong ten opzichte van voorgaande periode voor de jonge organisatie, die in het plan niet stevig is onderbouwd. De verhoogde personele beheerslasten is verklaarbaar door de gewenste professionalisering en uitbreiding van de organisatie. Dit staat volgens de commissie in een juiste verhouding tot de activiteitenlasten. Aan de batenkant van de begroting constateert de commissie een gevarieerde financieringsmix, maar vindt het aandeel publieke subsidies uit verhouding met andere inkomsten. Opvallend vindt de commissie dat de publieksinkomsten dalen ten opzichte van de voorgaande jaren, terwijl de bezoekersaantallen stijgen. De commissie verklaart dit ten dele uit de vele speelbeurten op festivals en als open performance en het feit dat wordt ingezet op een jonge en dus minder kapitaalkrachtige doelgroep. De commissie is echter van mening dat Nineties Productions de publieksinkomsten meer in verhouding zou kunnen brengen met het publieksbereik, bijvoorbeeld door prijsdifferentiatie. 

Het marketingplan van Nineties Productions vindt de commissie niet overtuigend om het beoogde publiek te bereiken. In het plan is voornamelijk sprake van een strategie om het merk Nineties Productions te profileren. Er wordt bijvoorbeeld een marketingstrateeg aangetrokken met veel expertise om zowel een commerciële als culturele strategie te ontwikkelen. Dit vindt de commissie op zichzelf passend bij de organisatie die een veelheid aan uitingsvormen kent en ook veel niet-regulier theaterpubliek wil bereiken. De organisatie geeft in het plan een helder beeld van de publieksgroepen die ze wil betrekken, met nadruk op jonge mensen tussen 18 en 25 jaar. De strategie en middelen om deze groepen te benaderen zijn volgens de commissie te algemeen verwoord om als effectief te kunnen worden beoordeeld. 

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende. 
De activiteiten van Nineties Productions dragen in artistieke zin enigszins bij aan de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. In het ondernemingsplan is sprake van enige inzet op vergroting van de culturele diversiteit in de projecten. De coproductie met De Dansers getiteld Paradise gaat over wat er gebeurt als mensen vanuit verschillende culturele en religieuze achtergrond met elkaar op een eiland worden gedropt. Met het project Art Bar in samenwerking met Likeminds wil men een programma neerzetten voor jonge talenten met cultureel diverse achtergrond en hun verhalen. In de uitwerking van de projecten, en omdat de betrokken makers niet zijn genoemd, wordt de culturele diversiteit echter nog niet concreet zichtbaar. 

Het bereiken van een cultureel divers publiek is voor Nineties Productions niet vanzelfsprekend. De commissie leest dat de organisatie hier in de plannen voor 2021-2024 een expliciet aandachtspunt van maakt. De organisatie wil theater en performance naar plekken brengen waar een cultureel divers publiek te verwachten is, zoals in het club- en uitgaanscircuit. Deskundigen en partners met veel expertise en een goed netwerk worden hierbij ingezet. Zo maakt de organisatie gebruik van de kennis van kernlid van het collectief en marketingstrateeg Carly Renwarin. De commissie vindt deze voornemens concrete stappen om het cultureel divers publiek daadwerkelijk te gaan bereiken. 

Nineties Productions wil actief werk maken van meer diversiteit in het personeelsbestand, dat op dit moment nog niet divers is. Nineties Productions heeft de concrete doelstelling geformuleerd om in alle geledingen van de organisatie meer culturele achtergronden vertegenwoordigd te laten zijn, ook op bestuurlijk niveau. Nineties Productions maakt daarbij gebruik van een netwerk van collega's en samenwerkingen met partners om nieuwe spelers en makers met een niet-westerse achtergrond te ontmoeten. De commissie vindt de voorgenomen stappen echter nog wel in algemene termen beschreven en weinig concreet gemaakt.  

Conclusie 

De commissie is kritisch over de financieringsmix en het aandeel subsidies daarin en vindt daarnaast de schaalsprong in de begroting weinig onderbouwd. Tevens vindt ze de publieksinkomsten niet in verhouding met het beoogde publieksbereik. 
De commissie adviseert daarom de aanvraag van Nineties Productions gedeeltelijk te honoreren met een bedrag van € 100.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Theater.