Cinedans
Inleiding
Cinedans richt zich naar eigen zeggen volledig op de dansfilm en brengt de presentatie, ontwikkeling en internationale spreiding van het genre samen. De organisatie presenteert het werk van makers die een eigenzinnige relatie aangaan met dans en beweging. Daarbij zoekt ze naar samenwerking met andere disciplines en nieuwe mogelijkheden in danscreatie en presentatie voor publiek. Cinedans FEST is het jaarlijkse dansfilmprogramma in EYE Filmmuseum Amsterdam. Vanuit Cinedans LAB vinden educatie- en talentontwikkelingsactiviteiten plaats. Cinedans TOUR verspreidt de dansfilm in samenwerking met nationale en internationale partners. De jongste tak van Cinedans is Cinedans WEB: het online platform voor kennisdeling, speciale programmering en ontsluiting van het archief.
In het programma van Cinedans FEST in 2021 en 2023 ligt het zwaartepunt bij de Nederlandse dansfilm en innovatieve ontwikkelingen en werkvormen in het genre. Naast ruimte voor discussie over de maakpraktijk, vindt de Cinedans Student Competition plaats en organiseert Cinedans een Virtual Reality LAB.
In 2022 en 2024 ligt de nadruk in het programma op internationale films en een brede publieksprogrammering. Naast de internationale competitie voor korte films is er een tentoonstelling van interactieve installaties, een verdiepend randprogramma en internationale netwerkevenementen.
Cinedans LAB biedt onder meer workshops, masterclasses en individuele coaching voor professionele makers, studenten, scholieren en amateurs. De programmalijn Cinedans TOUR concentreert zich op de verspreiding van de dansfilm, landelijk en internationaal. In Cinedans WEB staan nieuwe onlineprogramma’s, kennisdeling en de internationale community centraal. Het project Moving Dialogues waarbij met amateurdansers wordt gewerkt, is specifiek gericht op Amsterdam en activiteiten vinden in een aantal stadsdelen plaats.
Cinedans ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van € 63.655 per jaar (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2024 vraagt Cinedans bij het AFK een bijdrage van gemiddeld
€ 110.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.
Artistiek belang
De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed.
Het artistiek belang van Cinedans blijkt volgens de commissie duidelijk uit de unieke positie die de organisatie heeft als enige dansfilmfestival in Nederland. De organisatie zet zich daarbij in voor de ontwikkeling van het genre en wil dans in combinatie met film en andere media toegankelijk maken voor een breder publiek.
De artistieke eigenheid vindt de commissie zichtbaar in de wijze waarop de dansfilm als onafhankelijke kunstvorm wordt gepresenteerd, waarbij vaak eigenzinnige verbindingen met andere disciplines worden getoond. Daarbij staat zowel de ontwikkeling van de makers als binding met publiek centraal.
Deze artistieke signatuur van Cinedans ziet de commissie terug in de vier originele pijlers van de programmering voor komende periode: FEST, LAB, WEB en TOUR. In alle pijlers is er zowel ruimte voor de ontwikkeling van makers als voor binding met publiek. De commissie herkent in de keuze voor de films echter nog geen heldere criteria terug op basis waarvan Cinedans prioriteiten in de keuzes voor een prikkelend programma legt.
De organisatie weet de connecties binnen haar internationale netwerk goed te benutten om een heel eigen en autonome koers te varen. Door de internationale connecties met onder meer uiteenlopende kunstvakopleidingen kan Cinedans zich verheugen in een groot aantal inzendingen voor Cinedans FEST, waaruit de organisatie vervolgens spannende makers en producties weet te kiezen.
De artistieke betekenis voor het beoogde publiek van Cinedans is duidelijk uit het plan te herleiden. Het publiek bestaat uit enerzijds professionals en het festival profileert zich daarnaast als publieksfestival. De activiteiten binnen de vier pijlers maken het programma voor beide segmenten bezoekers inzichtelijk. De commissie vindt dat Cinedans daarmee goed in beeld houdt voor wie het betreffende programma is bedoeld en hoe het aansluit bij de behoeften van het betreffende publiek.
Er is veel aanbod voor vakgenoten/professionals, zowel makers als afnemers. De commissie merkt uit de successen van afgelopen periode, van een aantal Nederlandse makers die internationaal bekendheid hebben gekregen, dat Cinedans voor makers een springplank kan zijn naar de internationale praktijk. Ook het LAB kan als ontwikkelingsplek betekenis voor hen hebben, bijvoorbeeld door de diversiteit aan trajecten op maat en de ervaren coaches die worden geboden. De commissie is positief over de intensieve samenwerking met diverse kunstvakopleidingen, zowel op het gebied van film en dans als beeldende kunst. Die sluit aan bij de interdisciplinariteit van de beoogde makers.
Cinedans wil naast professionals ook een breed regulier publiek bereiken. De commissie vindt dat Cinedans het grootstedelijke en prestigieuze karakter van het festival goed weet te combineren met een laagdrempelig en gevarieerd programma voor deze andere publieksstroom. Cinedans toont in het programma uiteenlopende genres binnen de dans en dansfilm, van urban dans tot tango en flamenco. De samenwerking met EYE maakt verbinding tussen film en installaties mogelijk, hetgeen het publiek ook een museale aansprekende ervaring mee weet te geven. Cinedans geeft aan dat het doel van de programmering is om zeer uiteenlopende programma’s te bieden voor een breed en divers publiek. De commissie vindt dat Cinedans daar door de grote verscheidenheid in het aanbod in slaagt en een passend programma weet te bieden.
De commissie vindt dat Cinedans een mooie artistieke ontwikkeling heeft doorgemaakt; van klein platform tot boegbeeld in het genre van de dansfilm, met een sterke ondersteunende rol voor talent bij het ontwikkelen en produceren van dansfilms en een interdisciplinaire aanpak. Cinedans heeft het genre zowel kwalitatief als in publieksbereik verder gebracht. Dit blijkt onder meer uit de groeiende kwaliteit van de producties die te zien zijn alsook uit de toenemende mogelijkheden voor distributie van de programma ’s op andere internationale festivals. Cinedans reflecteert in het plan wel op de ontwikkeling van de dansfilm als genre in afgelopen periode, mede in het licht van onlinetrends in (dans)film, maar weinig op de verwachte ontwikkeling van het genre naar de komende periode en wat dit voor het festival betekent. De commissie is daar nieuwsgierig naar.
Het doorbouwen op de twee ontwikkelde festivaledities met afwisselend aandacht voor de Nederlandse en de internationale dansfilms vindt de commissie een heldere artistieke koers. Deze geeft ook richting aan de activiteiten voor de komende periode. De organisatie beschrijft daarbij duidelijk op welke manieren er gestreefd wordt naar verdieping in het programma en verbreding van het publieksbereik. Dat doet ze door in te zetten op talentontwikkeling, innovatie via technologische ontwikkelingen, onderzoek via VR-labs en het tonen van onlineprogramma’s van films en met achtergrondinformatie voor publiek via WEB. De commissie vindt daarbij sterk hoe Cinedans heeft geïnvesteerd in de artistieke ontwikkeling van de betrokken makers. Over de artistieke ontwikkeling van de medewerkers van de organisatie wordt niet uitgeweid.
Belang voor de stad
De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.
Cinedans verbindt zich in concrete projecten met de stedelijke samenleving. De commissie vindt het project Moving Dialogues daarvan een sterk voorbeeld. In het project wordt met bewoners in diverse stadsdelen een dansfilm gemaakt, die de verbinding met en beleving van de buurt waarin ze wonen toont. Cinedans werkt voor dit project samen met culturele en maatschappelijke organisaties die al actief zijn in de wijken, zoals Stichting Untold en de Dance Connects Community in Zuidoost. Doordat Cinedans hedendaagse dansfilms toont, komen vaak actuele maatschappelijke thema’s die spelen in de stad in het programma aan bod. Cinedans zoekt daarbij breder draagvlak voor vertoning in de wijken door samen te werken met uiteenlopende maatschappelijke organisaties om de bewoners te bereiken. De commissie vindt daarmee een inhoudelijke verbinding met de stedelijke samenleving tot stand gebracht die passend is bij de activiteiten van de organisatie, maar voornamelijk is gericht op publiekswerving voor het festival.
Cinedans levert naar het oordeel van de commissie een ruime bijdrage aan de spreiding van het cultuuraanbod en het publieksbereik in de stad. De meeste programmaonderdelen zijn te vinden buiten de stadsdelen Centrum en Zuid, met het accent op stadsdeel Noord doordat het festival in EYE plaatsvindt. Cinedans is daarnaast actief in alle stadsdelen en zoekt volgens de commissie daarbij passende partners in de wijken om de organisatie bij de uitvoering van de activiteiten te ondersteunen. De commissie vindt het daarmee realistisch dat er tevens publiek buiten festivallocatie EYE wordt bereikt.
Cinedans heeft als eigen accent gekozen voor het thema Wereldstad. De organisatie sluit naar eigen zeggen aan bij het thema door de internationale tournee, de internationale positie in de dansfilmwereld, en met het online programma WEB, waarmee Cinedans de community van de internationale dansfilm samenbrengt. Hoe deze onderdelen uitvoering geven aan het thema is verder weinig uitgewerkt. De commissie erkent echter de waarde van deze internationaal georiënteerde activiteiten voor de stad en tevens het internationaal platform dat aan makers wordt geboden. Cinedans zorgt er met de programmapijler TOUR voor dat Nederlandse makers een platform wordt geboden door de distributie van Nederlandse dansfilm op internationale festivals en er wordt voor de komende periode ingezet op meer afzetmogelijkheden. Met programmapijler WEB maakt Cinedans gebruik van de mogelijkheden van online verspreiding van de dansfilm. De commissie vindt dat Cinedans daarmee op herkenbare wijze een bijdrage levert aan het thema Wereldstad.
Uitvoerbaarheid
De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.
Het plan is realistisch en uitvoerbaar wat betreft werkwijze en vakmanschap. Cinedans zet de huidige kwaliteiten van het team goed in. Er is veel kennis van zaken, wat onder andere te zien is aan de goede resultaten die internationaal voor de Nederlandse films behaald worden. Cinedans werkt samen met veel sterke inhoudelijke partners, in de stad, landelijk en internationaal. Het bijhouden van dit hele netwerk is op zichzelf al intensief. Cinedans verwacht daarnaast een flinke groei in de bezoekersaantallen en toont zich ambitieus op het gebied van talentontwikkeling. De uitvoerbaarheid van deze plannen komt onder druk te staan door ontoereikende capaciteit van de organisatie. Cinedans onderkent deze kwetsbaarheid. In de komende periode wil de organisatie het aantal fte uitbreiden. De commissie vindt dat een begrijpelijke en goed gemotiveerde wens. Voor de komende periode zijn daarom extra uren opgenomen voor een medewerker educatie en talentontwikkeling, hetgeen de commissie passend vindt bij de ambities op dat vlak.
Cinedans heeft een gezonde bedrijfsvoering die in de ogen van de commissie een stevige basis geeft om de beoogde voornemens tot uitvoering te brengen. De huidige financiële positie is stabiel en er is eigen vermogen opgebouwd waarmee risico’s opgevangen kunnen worden. Een concrete risicostrategie, die zicht geeft op maatregelen die kunnen worden genomen bij tegenvallende resultaten, ontbreekt. De commissie kan zich in dat licht bijvoorbeeld scherpere keuzes of een prioritering voorstellen in de hoeveelheid partnerschappen of activiteiten.
De commissie vindt de begroting in het algemeen realistisch en passend om de plannen uit te kunnen voeren. Cinedans heeft een inzichtelijke en sobere begroting opgesteld waarin met bescheiden middelen veel activiteiten tot stand worden gebracht. De jaarlijkse schommelingen in de meerjarenbegroting worden logischerwijs veroorzaakt door de twee soorten festivals met sterk wisselende kosten en baten. De organisatie behaalt goede eigen inkomsten via een passende financieringsmix met publieksbijdrages en private middelen. De commissie plaatst een kanttekening bij de hoge inkomsten die Cinedans wil genereren via de educatieprogramma’s. Die inkomsten zijn in de toelichting op de begroting niet gespecificeerd, waardoor de haalbaarheid onhelder is. De commissie vindt de verhoging van het aangevraagde subsidiebedrag bij het AFK ten opzichte van voorgaande periode goed onderbouwd, met name in relatie tot de benodigde versterking van de organisatie.
Het marketingplan is realistisch en passend om het beoogde publiek te bereiken. Cinedans spant zich volgens de commissie oprecht in om de doelgroepen beter te leren kennen, en om het publieksbereik te verbreden. Dit ziet de commissie terug in de specificering van de beoogde doelgroepen van Cinedans die duidelijk zijn omschreven. De commissie vindt het een goede gewoonte dat Cinedans regelmatig publieksonderzoek doet om de doelgroepen verder te analyseren. De data die daaruit voortkomen worden weer benut voor de marketingstrategie. De commissie vindt het daarbij sterk dat vanuit de beoogde doelgroepen een vertaling naar de inhoud plaatsvindt. Binnen de vier programmapijlers heeft Cinedans herkenbaar passende marketingactiviteiten opgenomen voor de uiteenlopende doelgroepen.
De commissie vindt de acties die in het marketingplan staan benoemd passend, al zijn ze vrij traditioneel. Temeer omdat Cinedans sterk inzet op online content met de programmalijn WEB, denkt de commissie dat er voor de zichtbaarheid van de activiteiten ook kansen liggen bij andere online platforms als YouTube en Vimeo, zeker voor een jonge doelgroep. De commissie is positief over de vernieuwde huisstijl en de website, die het beoogde publiek op toegankelijke wijze wegwijs maakt in het programma.
Diversiteit en inclusie
De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende.
Cinedans levert een relevante bijdrage aan het vergroten van de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. De internationale edities van Cinedans FEST laten producties zien uit verschillende delen van de wereld. Hiervoor wordt samengewerkt met passende partners zoals de Flamenco Biënnale, Holland Festival, Julidans en Dancing on the Edge. Ook de activiteiten op het gebied van talentontwikkeling en de samenwerking met partners voor de randprogrammering leveren cultureel divers aanbod op. Het Black Light Dance-programma vindt de commissie daarvan een goed voorbeeld. Hierin wordt met lezingen en documentaires de Afrikaanse dans-cinema uitgelicht. De commissie vindt daarbij tevens de samenwerking met Don’t Hit Mama relevant, waarmee inzicht wordt gegeven in de ontwikkelingen van urban dansstijlen.
De aandacht voor een diverser aanbod is voor de organisatie een belangrijke sleutel naar het verbreden naar een cultureel diverse doelgroep. Cinedans zoekt daartoe zoals gezegd samenwerking met uiteenlopende organisaties die daarin gespecialiseerd zijn. De commissie ziet dat Cinedans daarnaast bewust samenwerkingen aangaat met partners die kunnen bijdragen aan het bereiken van een cultureel divers samengesteld publiek, zoals de samenwerkingspartijen in de stadsdelen voor het community project Moving Dialogues. Cinedans werkt voor dit project samen met culturele en maatschappelijke organisaties die al actief zijn in de stadsdelen, zoals Stichting Untold en de Dance Connects Community in Zuidoost. De commissie vindt dit goede partners waarmee publiek met een heel verschillende achtergrond bereikt kan worden. Ze ziet in het plan echter geen andere manieren dan de connecties met samenwerkingspartners, waarop Cinedans de beoogde cultureel diverse doelgroepen voor het festivalprogramma gaat bereiken.
Cinedans is naar eigen zeggen als kleine organisatie beperkt in het voeren van een duurzaam personeelsbeleid, waar ook diversiteit gewaarborgd blijft. De organisatie geeft aan dat ze stappen wil zetten om dit te verbeteren. De eerste prioriteit ligt bij het vergroten van de diversiteit binnen het bestuur. Ze gaat daartoe met name op zoek naar experts binnen de urban dans en community art. De commissie vindt deze intenties vertrouwenwekkend, maar een overtuigend plan voor de diversiteit van het personeelsbestand en bestuur is nog niet ontwikkeld.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Cinedans te honoreren met het gevraagde subsidiebedrag van € 110.000 per jaar.
De aanvraag is behandeld in de adviescommissie Dans.
Adviseur Karin Post heeft niet deelgenomen aan de beraadslaging.