Cappella Amsterdam

Muziek / muziektheater
Aangevraagd: € 100.000
Toegekend: € 75.000

Inleiding

Cappella Amsterdam is een beroepskamerkoor dat zich focust op het realiseren van hoogwaardige eigen producties, samenwerkingen met gerenommeerde partners in diverse en flexibele opstellingen en vernieuwing en samenwerking tussen kunstdisciplines. Cappella Amsterdam heeft naar eigen zeggen een open oor voor jonge zangers, dirigenten en componisten in Europa, met een nadruk op Nederlandse talenten. Zo wil het ensemble de ontwikkeling van Europees (met name Nederlands) kamerkoorrepertoire stimuleren. Cappella Amsterdam is een vaste partner van diverse Amsterdamse ensembles en instellingen: Asko|Schönberg, Amsterdam Sinfonietta, Calefax, het Koninklijke Concertgebouworkest, het Holland Festival, de Zaterdagmatinee en de Cello Biënnale Amsterdam. Samen met andere bespelers geeft het ensemble als partner van het Muziekgebouw aan ‘t IJ invulling aan de programmering van dit podium.

In de periode 2017-2020 zal Cappella Amsterdam het aantal concerten uitbreiden van 50 naar 55 per jaar. Ook worden de concerten voorzien van meer randprogrammering. Daarnaast wil het ensemble de projecten, ten behoeve van jonge talent, onder: zangers, dirigenten en componisten voortzetten en deze uitbreiden met nieuwe projecten. In de eigen producties blijft Capella Amsterdam het accent leggen op de combinatie van oude en hedendaagse muziek, populair en experimenteel repertoire en bekende en onbekende componisten.Als coproducent en samenwerkingspartner zal het kamerkoor optreden in semiscenische producties, in het klassieke repertoire en als een belangrijke partner in de uitvoering en het ontstaan van het hedendaagse repertoire in Nederland en Europa.

Cappella Amsterdam ontvangt in de periode 2013-2016 een jaarlijkse subsidie van € 61.670 van de Gemeente Amsterdam. In het kader van het Kunstenplan 2017-2020 vraagt Cappella Amsterdam een subsidiebedrag van € 100.000 per jaar.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als goed. Cappella Amsterdam heeft in de afgelopen jaren een substantiële artistieke groei doorgemaakt. In het ondernemingsplan is goed verwoord wat de artistiek-inhoudelijke visie van de organisatie inhoudt. Deze geeft een duidelijk beeld van wat het ensemble in de komende periode gaat doen, wat de artistiek-inhoudelijke ontwikkelingen zijn die het beoogt en hoe deze zich verhouden tot de positie van de organisatie binnen de sector. Hoewel de plannen niet uitgebreid zijn toegelicht, getuigen ze van eigenheid en oorspronkelijkheid. Door de eigenzinnige repertoirekeuze, de mix van oud en nieuw repertoire en de frequente samenwerkingen en coproducties met (inter)nationale partners, weet Cappella Amsterdam bijzondere projecten te realiseren. Deze geven het ensemble een herkenbaar en onderscheidend artistiek-inhoudelijk profiel.

De commissie waardeert de voorgenomen structurele samenwerking met de Koorbiënnale Haarlem, waarbij het ensemble nieuwe presentatievormen gaat ontwikkelen. Ook het project met jonge dirigenten is interessant en kan nieuwe ontwikkelingen bewerkstelligen. De commissie vindt de concerten van het ensemble van een constant en hoog uitvoeringsniveau en constateert dat het kamerkoor een reputatie van goed vakmanschap heeft. Door de hoge kwaliteit van het koor en de sterke programmering, weet het ensemble zijn publiek steeds weer te beroeren; dat getuigt van zeggingskracht.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als ruim voldoende. De commissie constateert dat de bedrijfsvoering van Cappella Amsterdam gezond is en is van mening dat het ensemble zakelijk kundig wordt geleid. De organisatie is zich bewust van de wenselijkheid om de sociale omstandigheden waaronder de zangers functioneren te verbeteren en geeft hieraan in de komende jaren prioriteit.

In het plan wordt aangegeven dat het ondernemersmodel (opnieuw) bekeken is in het afgelopen jaar. Op de uitkomsten daarvan wordt echter niet gereflecteerd. Hoe het is gedaan, wat ervan geleerd is, wat de visie van de organisatie op zakelijk vlak nu is en wat de lessen zijn voor de toekomst, wordt niet toegelicht.

De begroting voor de komende periode vertoont een stijging in omzet en kosten. Er is een toename van personele lasten voor activiteiten. In de toelichting op de begroting wordt aangegeven dat de salarissen van de musici achterblijven bij instellingen uit de basisinfrastructuur. Bovendien zal door veranderde fiscale wetgeving het netto inkomen van de musici mogelijk dalen. Hiervoor wil de organisatie een tegemoetkoming doen. Dat is in de ogen van de commissie realistisch.

De commissie vindt dat de financieringsmix van het kamerkoor evenwichtig is opgebouwd. Men weet verschillende inkomstenbronnen aan te boren: publieksinkomsten, sponsoring, fondsen en overige eigen inkomsten. De organisatie geeft aan dat het werven van private financiële middelen uit de markt een aandachtspunt is voor de komende jaren. Cappella Amsterdam weet een goede recette opbrengst te realiseren. Het is de ambitie om dit te laten stijgen in de periode 2017-2020 door het organiseren van meer activiteiten (bijvoorbeeld randprogrammering). De commissie kan uit het ondernemingsplan niet opmaken waarom er wordt gekozen voor deze groei.

Cappella Amsterdam heeft een bestuur en werkt conform de Governance Code Cultuur. De organisatie heeft een concrete visie op en aanpak voor de culturele diversiteit van het personeelsbestand en het toezicht. Echter, daaruit blijkt dat culturele diversiteit met niet-Westerse achtergrond weinig haalbaar wordt ingeschat door de organisatie.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als voldoende. Cappella Amsterdam heeft een trouw publiek. In het ondernemingsplan ontbreekt het aan een visie op de duurzame opbouw van publiek. Er wordt ingezet op meer bezoekers door meer activiteiten, maar een concrete inzet op het bereik van een ander publiek dan dat wat bekend is met het ensemble. De commissie vindt dat de organisatie geen blijk geeft van inzicht in bestaande en mogelijke nieuwe doelgroepen. Het ensemble streeft weliswaar naar verjonging van het publiek, maar dit streven is niet onderbouwd en ook niet uitgewerkt. De commissie mist in het ondernemingsplan de ambitie om nieuw publiek aan te boren. Dat gemis wordt ook weerspiegeld in het marketingplan bij de aanvraag. Dit plan is heel algemeen gesteld en maakt op de commissie een weinig doortastende indruk. De commissie constateert dat Cappella Amsterdam erg leunt op de marketing en publiciteit van podia waar het koor concerteert of organisaties die het koor inhuren voor producties. Gezien de toegankelijkheid van het repertoire en de goede staat van dienst vindt de commissie dat Cappella Amsterdam de potentie heeft om meer publiek en nieuwe doelgroepen te trekken. Dat vergt echter wel meer dan de organisatie hier laat zien.

De commissie meent dat educatie veel goodwill en zichtbaarheid kan opleveren bij een nieuw publiek, alsook een sterkere verbinding met de stad in de hand kan werken. Dat de organisatie hier niet op inzet, is in de ogen van de commissie een gemiste kans.

Cappella Amsterdam besteedt in het ondernemingsplan nauwelijks aandacht aan de culturele diversiteit van zijn publiek.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding met de stad als voldoende. Cappella Amsterdam draagt bij aan een samenhangende Amsterdamse cultuursector door coalities en verbindingen met veel verschillende samenwerkingspartners in de stad. De organisatie verbindt zich niet met stedelijke vraagstukken, bewoners of de buurt en/of andere maatschappelijke organisaties in de stad.

De commissie beoordeelt de spreiding als zwak. Alle activiteiten vinden plaats in het stadsdeel Centrum of het stadsdeel Zuid.  

Conclusie

De commissie adviseert gezien bovenstaande overwegingen de aanvraag van Stichting Cappella Amsterdam te honoreren voor € 75.000 per jaar. De reden daarvoor is dat de activiteiten in de periode 2017-2020 niet substantieel veranderen ten opzichte van de voorgaande jaren en de commissie niet meegaat in de beoogde groei die de Cappella Amsterdam voor ogen heeft.