Sonic Acts

Inleiding

Stichting Sonic Acts werkt transdisciplinair. De activiteiten die de stichting realiseert laten de laatste ontwikkelingen op het raakvlak van muziek, kunst, wetenschap en technologie zien. Kernactiviteit is het tweejaarlijkse festival, dat een groeiend publiek bereikt. Om de activiteiten te realiseren, werkt Sonic Acts samen met kunstenaars, presentatie-instellingen, kunstacademies, wetenschappelijke instituten en kleinere organisaties dichter bij de makerspraktijk. Sonic Acts ontwikkelt samen met hen nieuwe projecten en wil zo vernieuwing in de bestaande culturele infrastructuur injecteren. De organisatie doet onderzoek, produceert nieuw werk, presenteert, reflecteert, ontwikkelt talent en voorziet in educatie.

Het centrale thema voor 2017-2020 is Reset: De Mens. Samen met kunstenaars en theoretici wil Sonic Acts ingaan op hoe het Antropoceen en technologische ontwikkeling dwingen tot een ander mensbeeld. Sonic Acts wil de komende periode de bestaande activiteiten inhoudelijk verdiepen, om een coherenter programma te realiseren. Er worden daarnaast nieuwe programmaformats ontwikkeld voor meer flexibiliteit in de programmering en om een meer divers publiek te bereiken. Ook wil de organisatie meer optreden als producent van nieuwe werken en de distributie daarvan verbeteren. Verder wil Sonic Acts de lokale en de internationale positie versterken, door bestaande samenwerkingen uit te bouwen, nieuwe samenwerkingen aan te gaan en internationale coproducties te realiseren. Samen met Nederlandse en Europese partners beoogt Sonic Acts actief nieuw publieksbeleid te ontwikkelen. Tenslotte wil de organisatie een effectiever educatiebeleid vormgeven, om de makers en kunstenaars van de toekomst te kunnen ondersteunen.

Concreet realiseert Sonic Acts in 2017-2020: twee festivals, twee academies, een regelmatig programma van masterclasses, workshops, optredens en lezingen, meer dan dertig nieuwe werken en coproducties, vier gedrukte publicaties en een aantal online researchdossiers. Voor de komende periode wil Sonic Acts de organisatie versterken op het gebied van marketing, communicatie en technische productie.

Sonic Acts ontvangt in de periode 2013-2016 meerjarige subsidie vanuit het Kunstenplan van de gemeente Amsterdam voor een bedrag van € 48.450 per jaar. De subsidie die aan het AFK wordt gevraagd voor de periode 2017-2020 bedraagt € 99.873 per jaar en is bedoeld voor het geheel van activiteiten.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als ruim voldoende. Sonic Acts heeft zich in de ogen van de commissie ten positieve ontwikkeld. De kernactiviteiten die de organisatie aanbiedt, hebben naar mening van de commissie vooral zeggingskracht voor een relatief kleine groep van liefhebbers. En toch heeft Sonic Acts de afgelopen jaren met grote inzet, sterke programmering en gedegen communicatie bewezen dat een groeiend publiek kennis kan maken met een artistieke voorhoede. De inmiddels ontstane samenwerking met het Stedelijk Museum is in dat kader een positieve bevestiging.

De commissie vindt de artistieke visie voor de aankomende periode voldoende helder. Sonic Acts geeft er met haar keuzes voor kunstenaars, schrijvers en denkers, blijk van dat het goed is ingevoerd in het internationale discours rondom transdisciplinaire kunstuitingen. Hoewel hier en daar in de ogen van de commissie wat onnodig academisch, biedt de thematische aanpak een duidelijke structuur. Een gemis vindt de commissie wel dat op het begrip transdisciplinariteit zelf, een centraal uitgangspunt voor de activiteiten, nauwelijks wordt ingegaan. Dat had de visie meer scherpte kunnen geven.

Het grote festival is tweejaarlijks. Het doel is in de tussenjaren meer te concentreren op onderzoek en experiment. De uitkomsten daarvan worden vervolgens gedeeld met publiek in events. Naast het festival worden verder 30 opdrachten voor nieuw te produceren werken uitgegeven. Het festival beweegt daarmee steeds meer richting de rol van producent. In de ogen van de commissie is dat een interessante ontwikkeling waar inhoudelijke en, door (co)producties te laten reizen, ook financiële ambities, aan verbonden kunnen worden. De beoogde ontwikkeling van de educatie-activiteiten vindt de commissie nog tamelijk summier uitgewerkt. Er worden goede samenwerkingspartners genoemd, maar inzicht in concrete doelstellingen en in te zetten leermethodes, ontbreekt.

Binnen de programmering wordt regelmatig risico genomen, waardoor de kwaliteit van het aanbod niet altijd consistent is. Tegelijkertijd hoort dit in de ogen van de commissie bij het profiel van het festival en maakt het de activiteiten van de instelling juist onderscheidend. Bij Sonic Acts valt echt iets te ontdekken voor het publiek. De instelling heeft bovendien in de afgelopen jaren bewezen, afgezien van enkele missers, uitzonderlijke kwaliteit te kunnen bieden, doordat men zich keer op keer weet te binden aan nationale en internationale makers van niveau. Dat getuigt van vakmanschap van de organisatie.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als ruim voldoende. Er is in de ogen van de commissie sprake van een voldoende gezonde bedrijfsvoering. De positie van Sonic Acts ziet er inmiddels behoorlijk stabiel uit en er worden geen grote financiële risico’s gelopen. Door een projectmatige aanpak was de bedrijfsvoering in het verleden een zwak punt als gevolg van sterk fluctuerende uitgaven en inkomsten. Gezien de plannen voor de komende jaren is de organisatie zich inmiddels goed bewust van het probleem. Er wordt een nieuwe administratienorm ingesteld en er worden reserves opgebouwd van circa 10% van de gemiddelde jaaromzet. De begroting lijkt daarnaast realistisch en haalbaar.

Er is een voldoende mix van inkomsten. In 2013 was het eigen inkomstenpercentage 41,9 % en in het niet-festivaljaar 2014 was dat 25,5 %. In de periode 2017-2020 verwacht de organisatie een doelpercentage eigen inkomsten van gemiddeld 47% te behalen. Dat lijkt ambitieus maar niet onmogelijk, en is naar het oordeel van de commissie ook wenselijk. Met de uitbreiding van de activiteiten naar de niet-festival jaren is in ieder geval aannemelijk dat de eigen inkomsten minder sterk schommelen tussen de jaren. Sonic Acts wil de eigen inkomsten de komende jaren op verschillende kleinschalige manieren verhogen. Ook wil men de organisatie versterken op het gebied van marketing en communicatie en technische productie. Dat is naar mening van de commissie noodzakelijk om de ambities waar te kunnen maken op het gebied van zichtbaarheid en produceren in eigen huis. Opvallend vindt de commissie dat er geen expertise op het gebied van fondsenwerving lijkt te worden aangetrokken.

Sonic Acts vraagt bij het AFK voor de komende periode circa tweemaal zoveel subsidie aan als de organisatie ontving in het Kunstenplan 2013-2016. De toename van de bijdrage wordt in het plan bestemd voor meer activiteiten en aan versterking van de organisatie om de activiteiten mogelijk te maken. De uitbreiding van activiteiten en organisatie is naar mening van de commissie passend bij de groeiende belangstelling voor dit niche-festival.

Bestuur en toezicht zijn op orde en voldoen aan de Governance Code Cultuur. De directie bestaat uit één persoon, die verantwoording aflegt aan het bestuur van de stichting. Verder is er een internationale adviesraad. In de plannen wordt aangegeven dat de Code Culturele Diversiteit wordt toegepast. Bij de werving van de nieuwe medewerkers speelt culturele diversiteit een belangrijke rol volgens de organisatie. In de bestuurssamenstelling en het personeelsbestand ziet de commissie deze aandacht voor diversiteit echter nauwelijks terug.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als goed. De activiteiten van Sonic Acts hebben zoals eerder gezegd weliswaar een relatief bescheiden bereik, maar ook een bereik dat de afgelopen jaren groeide. De organisatie heeft naar mening van de commissie daarnaast voldoende visie op investering in duurzame opbouw van haar festivalpubliek voor de komende periode. Voor elk programma wordt een communicatiestrategie ontwikkeld die zich op gesegmenteerde doelgroepen richt. De strategie wordt steeds gekoppeld aan de marketinginspanningen van de lokale partnerorganisaties zoals het Stedelijk Museum, Muziekgebouw aan ’t IJ, De Balie en OT301. Er wordt bij voorkeur samengewerkt met aan Sonic Acts complementaire partners die publieksgroepen aan zich hebben gebonden, die de stichting wil bedienen. Daarmee zoekt de organisatie in de ogen van de commissie op aannemelijke wijze naar samenhang tussen het beoogde bereik van publiek en de voorgenomen programmering.

De aanvrager heeft de afgelopen jaren publieksonderzoek gedaan en lijkt ook voornemens dat in de periode 2017-2020 te gaan doen. De activiteiten van de organisatie zijn op grotere podia dan voorheen te zien. Sonic Acts wil een groei van online (25%) en live publiek realiseren (5%). Dat lijkt de commissie een bescheiden, maar ook realistische ambitie gezien de omvang van de organisatie en het totale potentieel aan publiek dat geïnteresseerd is in het aanbod. Om deze ambitie te realiseren, gaat Sonic Acts de komende periode met internationale partners een vierjarig publieksontwikkelingsproject op Europees niveau doen.

De organisatie wil in de komende beleidsperiode meer inzetten op culturele diversiteit door in samenwerking met Viral Radio, Lighthouse, en Truants de series Progress Bar en Radical Sound & Vision samen te stellen. De commissie is benieuwd of dit inderdaad verkleuring van de Sonic Acts achterban gaat betekenen. 

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding als voldoende. Sonic Acts werkt nauw samen met zowel grote culturele instellingen met veel slagkracht, als met kunstacademies en kleinschaliger culturele instellingen die dichter op de makerspraktijk zitten. De organisatie verbindt zich nauwelijks met stedelijke vraagstukken, de bewoners van de stad, de buurt waar de organisatie gevestigd is of met andere maatschappelijke organisaties in Amsterdam. De door Sonic Acts te behandelen thema’s zijn van maatschappelijk belang, maar niet specifiek op Amsterdam gericht.

De commissie beoordeelt de spreiding als voldoende. Er wordt in alle stadsdelen geprogrammeerd, afgezien van Zuidoost en Nieuw-West. Het zwaartepunt van de activiteiten ligt in het centrum.

Conclusie

Op grond van bovenstaande overwegingen adviseert de commissie de aanvraag van stichting Sonic Acts te honoreren voor het gevraagde bedrag van € 99.873 per jaar.