Stichting Granate

Inleiding

Stichting Granate is in 2012 opgericht en heeft als doel het creëren van kansen voor getalenteerde dichters, schrijvers en filmmakers, met name met een niet Nederlandse achtergrond, en het bevorderen van meer culturele diversiteit in de hedendaagse film en literatuur. Zij organiseert hiertoe het driemaandelijks evenement ‘Duizendenéén film & poëzie’, waar dichters voordragen uit hun werk. Op de website van stichting Granate kunnen onbekende talenten hun gedichten, verhalen en films etaleren.

Stichting Granate heeft geen vaste locatie, de activiteiten vinden plaats in de verschillende stadsdelen van Amsterdam. Hiervoor wordt samengewerkt met: Cultureel Café Canvas, De Nieuwe Anita, Cultureel centrum Mezrab, De Nieuwe Liefde, Tolhuistuin, EYE, Lab111, Noordjes Kinderkunst, Culturele Ambassade Lloyd Hotel, Amnesty International, de Tekstsmederij, de Kunstbende Amsterdam, Stichting On File en Movies That Matter.

De komende jaren wil stichting Granate naast het evenement ‘Duizendenéén Film & Poëzie’ meer activiteiten opzetten. Met het project ‘Even een glimlach’ wil stichting Granate de komende vier jaar iedere drie maanden de onderkant en het wegdek van de bruggen in Amsterdam verfraaien met gedichten. Het project ‘Amsterdam mijn thuis’ begint met een filmwedstrijd, waar filmmakers een plan kunnen insturen voor een vijf-minuten-film over de vraag hoe Amsterdam hen een thuisgevoel heeft gegeven. De twaalf geselecteerde filmmakers krijgen vier intensieve masterclasses scenario, regie, camera en postproductie, en krijgen vervolgens een jaar de tijd om hun filmplan te realiseren. Een ervaren regisseur en editor creëren daarna uit de twaalf korte films een nieuwe lange film: Amsterdam mijn thuis. Daarnaast reikt Stichting Granate vanaf 2017 jaarlijks de ‘Granate Award’ uit. De organisatie wil verder professionaliseren door uitbreiding van het aantal medewerkers en door het betrekken van een vaste locatie, waar de door Granate georganiseerde activiteiten kunnen plaatsvinden. Stichting Granate richt zich met haar programmering op een breed en cultureel divers publiek van film- en poëzieliefhebbers. Door de combinatie film en poëzie beoogt stichting Granate een nieuw publiek te trekken.

De meerjarige subsidie van € 242.202 per jaar die aan het AFK wordt gevraagd is bedoeld voor het geheel van activiteiten.

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als zwak. Stichting Granate geeft zelf aan de enige organisatie in Amsterdam te zijn die (specifiek) gericht is op de combinatie van film en literatuur. De commissie meent echter dat deze combinatie ook binnen diverse (literaire) festivals en organisaties is terug te vinden. De commissie waardeert evenwel de keuze om hierbij specifiek de zichtbaarheid van buitenlands talent te vergroten, door hen een podium te bieden. Dit brengt het werk van een belangrijke, maar deels onzichtbare, groep makers onder de aandacht van publiek en vakgenoten; een groep die niet vanzelfsprekend de weg vindt naar de grotere presentatieplekken in de stad. Hiermee kan stichting Granate een brugfunctie vervullen voor deze talenten. Verder vindt de commissie dat er binnen het programma "Duizendenéén Film & Poëzie" de afgelopen jaren aansprekende en kwalitatief interessante activiteiten zijn georganiseerd, die zeggingskracht hebben voor het bestaande publiek van stichting Granate. Tegelijkertijd is de commissie wel van mening dat dit podium vooralsnog een bescheiden publieksbereik kent. De onderscheidende waarde van de activiteiten is daarmee vooralsnog beperkt.

De visie van de organisatie voor de komende periode is in de ogen van de commissie weinig artistiek-inhoudelijk richtinggevend. De stichting geeft in de aanvraag aan zich te richten op het "creëren van kansen voor getalenteerde dichters, schrijvers en filmmakers met een niet Nederlandse achtergrond, en het bevorderen van meer culturele diversiteit in de hedendaagse film en literatuur". Welke artistiek-inhoudelijke keuzes gemaakt worden om deze doelstellingen de komende periode te realiseren, worden niet toegelicht. Waarom artistiek-inhoudelijk gezien naast het reeds bestaande "Duizendenéén Film & Poëzie" stichting Granate een breed spectrum van nieuwe projecten wil ontwikkelen, is in de ogen van de commissie onvoldoende onderbouwd. De commissie mist een herkenbare samenhang in de programmering of helder omschreven artistieke lijn. De programmering is in de ogen van de commissie nu een verzameling losse – nog weinig inhoudelijk uitgewerkte – projecten, waarvan de inhoudelijke noodzaak en onderlinge samenhang niet is onderbouwd. De commissie verwacht dan ook niet dat het profiel van stichting Granate de komende periode onderscheidend genoeg is om de aandacht te kunnen trekken van een groter publiek.

Verder is relevant dat, afgezien van de samenhang in de programmering, de voorliggende aanvraag de commissie weinig zicht geeft op het vakmanschap en de artistieke kwaliteit van de verschillende programmaonderdelen voor de komende periode. Zo is van "Duizendenéén Film & Poëzie" de keuze voor uit te nodigen filmers en (poëzie)schrijvers niet inhoudelijk onderbouwd. Bij "Amsterdam Mijn Thuis" hangt de kwaliteit af van de keuze die een selectiecommissie maakt. Wie er in de selectiecommissie zitting nemen is nog niet bekend en de selectiecriteria moeten nog worden bepaald. Van de "Granate Award" is onduidelijk hoe de prijs onder de aandacht gebracht gaat worden bij een breder publiek dan de achterban van de stichting. Onduidelijk is ook hier op basis van welke inhoudelijke criteria de totstandkoming van de shortlist plaatsvindt.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als zwak. Stichting Granate werkt tot op heden voornamelijk op projectbasis, met project gerelateerde begrotingen. Men heeft de wens meer eenheid en continuïteit in de organisatie te creëren. De commissie begrijpt de wens tot professionalisering, maar mist in de aanvraag een overtuigende strategie of zakelijke visie op hoe dit precies te implementeren.

De begroting laat volgens de commissie een te beperkte mix van inkomstenbronnen zien, met een grote subsidieafhankelijkheid van het AFK van 75% voor het totaal aan inkomsten. De voorspelling van een toename van eigen inkomsten en de daarmee samenhangende stijging in publieksaantallen, vindt de commissie daarnaast matig onderbouwd. De stijging van publieksinkomsten leunt vooral op kaartverkoop en merchandising. Hoe de publieksaantallen uit te breiden, is vooralsnog echter louter in globale intenties uitgewerkt. De realiteitszin daarvan is voor de commissie daarom moeilijk in te schatten. Merchandise werd vooralsnog op zeer bescheiden schaal verkocht. De kosten hiervoor zijn niet opgenomen in de begroting. De commissie is er op grond van de voorliggende begroting en toelichting niet van overtuigd dat de financiële ambities realistisch en haalbaar zijn.

De organisatie past de Governance Code Cultuur toe. Het bestuursmodel wordt eens in de vier jaar geëvalueerd. In lijn met de eigen doelstellingen van Stichting Granate, is het personeels- en bestuursbestand cultureel divers samengesteld.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als voldoende. Stichting Granate heeft een select, maar trouw, publiek van vrienden en liefhebbers opgebouwd, met uiteenlopende culturele achtergronden. Er is een duidelijke opvatting over wie aangesproken wordt met de programmering, ondanks dat die groep kwantitatief gezien niet heel groot is. Stichting Granate geeft aan het publieksbereik substantieel te willen uitbreiden. De commissie onderschrijft dit belang en ziet hier zeker potentieel en kansen, maar mist een solide visie op hoe stichting Granate dit wil aanpakken, een scherpe omschrijving van wie het nieuwe publiek is en een marketingplan waaruit blijkt hoe men de potentiële nieuwe doelgroepen aan zich gaat binden. Er worden weliswaar marketingmiddelen beschreven, maar deze zijn vooral traditioneel en algemeen van aard. Ook zijn ze niet toegesneden op het verwerven van nieuw publiek. De organisatie draagt wel bij aan het bereiken van een cultureel divers samengesteld publiek.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De verbinding beoordeelt de commissie als voldoende. Stichting Granate werkt samen met diverse organisaties en locaties op het gebied van beeldcultuur en literatuur. Ook maatschappelijke organisaties worden vermeld in de aanvraag. Waaruit de samenwerkingsverbanden precies bestaan en hoe intensief of inhoudelijk deze zijn, wordt op grond van de aanvraag niet duidelijk. Stichting Granate lijkt zich meer te richten op kleinschalige vertoningsplekken en initiatieven, dan op de grote gevestigde spelers. Hoewel stichting Granate zich in het programma niet expliciet aan stedelijke vraagstukken of thematiek verbindt, komen deze in de doelstellingen van stichting Granate wel naar voren. De kruisbestuiving tussen film en literatuur en het samenbrengen van diverse culturen, beschouwt de commissie als verbindende elementen in het werk van stichting Granate. Tegelijkertijd lijken deze samenwerkingen zich meer af te spelen op het niveau van individuele makers, projecten en locaties, dan op het niveau van samenwerking tussen verschillende instellingen.

De spreiding wordt door de commissie als goed beoordeeld. De activiteiten van stichting Granate vinden verspreid door de gehele stad plaats, met het zwaartepunt in de stadsdelen Oost en West. Men besteedt bewust aandacht aan de spreiding van locaties.

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van stichting Granate op basis van bovenstaande overwegingen niet te honoreren.